Με τη δέουσα λαμπρότητα πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του Ποντιακού Μουσείου Μπαμπαλιού Αιτ/νίας στις 15 Αυγούστου 2019. Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Ποντίων Μπαμπαλιού «Αξέχαστες Πατρίδες» —όπου και ανήκει το μουσείο— επέλεξαν τη συγκεκριμένη ημερομηνία για δυο λόγους. Πρώτον διότι εκείνη την ημέρα είναι ο εορτασμός της Κοιμήσεως της μεγαλόχαρης Παναγίας, της Παναγίας Σουμελά και δεύτερον διότι το έτος 2019 συμπληρώνονται 100 χρόνια μνήμης από την επέτειο της έναρξης της δεύτερης και ποιο αιματηρής φάσης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.
Το κτίριο όπου θα στεγάζεται πλέον το μουσείο είναι το δημοτικό σχολείο του Μπαμπαλιού, το οποίο δεν είναι σε λειτουργία εδώ και πολλά χρόνια.
Αφού έγινε ο καθιερωμένος αγιασμός από τον πατέρα Ανδρέα, το λόγο πήρε ο πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων Μπαμπαλιού «Αξέχαστες Πατρίδες» Θεοφάνης Κοντοχρήστος και αφού ευχαρίστησε όλους για την παρουσία τους, μεταξύ άλλων ανέφερε: «Το μουσείο αυτό θα διατηρεί στην αιωνιότητα τον πολιτισμό των προγόνων μας και θα έχει την ιδιότητα να διαφυλάττει την κληρονομιά του λαού μας μέσα στο ταξίδι του χρόνου». Αμέσως μετά ακολούθησαν οι χαιρετισμοί της Αθηνάς Σωτηριάδου αντιπροέδρου της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΠΟΕ), του Γιώργου Βαρυθυμιάδη πρόεδρου του Συνδέσμου Ποντιακών Σωματείων Νοτίου Ελλάδος και Νήσων της ΠΟΕ και του προέδρου της κοινότητας Μπαμπαλιού Αναστάσιου Αποστολάκη.
Στην συνέχεια την σκυτάλη πήρε ο πολυτάλαντος Ηλίας Υφαντίδης ο οποίος καθήλωσε τους παρευρισκόμενους με ένα δρώμενο —υπό την καλλιτεχνική του επιμέλεια— που αφορούσε και την ιστορία της ίδρυσης του χωριού. Στο δρώμενο συμμετείχαν ο Ηλίας Υφαντίδης στην λύρα και το τραγούδι, ο Χρήστος Ναβροζίδης, ο Στάθης Ορφανίδης και ο Κώστας Ορφανίδης στην λύρα, ο Παναγιώτης Κοπαλίδης στο νταούλι και η Άννα Καλαϊτζόγου στην αφήγηση. Μέλη του χορευτικού τμήματος του συλλόγου ενθουσίασαν το κοινό με τους παραδοσιακούς ποντιακούς χορούς που παρουσίασαν, με χοροδιδάσκαλο την Μαρία Βασιλειάδου και συντονίστρια της εκδήλωσης την Δέσποινα Σωτηριάδου. Κατόπιν ακολούθησε η κοπή της κορδέλας των εγκαινίων από τους Θεοφάνη Κοντοχρήστο, Αθηνά Σωτηριάδου, Γιώργο Βαρυθυμιάδη και τον Αναστάσιο Αποστολάκη. Ακολούθησε κέρασμα με χειροποίητα γλυκά, τα οποία επιμελήθηκαν μέλη του συλλόγου καθώς και ένα γνήσιο ποντιακό γλέντι μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.
Ο Σύλλογος δια μέσου ανακοίνωσης που εξέδωσε «ευχαριστεί θερμά την Δέσποινα Μουστοπούλου και το ατελιέ της “Βελούδο και Μετάξι” διότι προσέφερε δυο ποντιακές φορεσιές, οι οποίες θα κοσμούν το μουσείο. Επίσης ευχαριστεί θερμά όλους όσους προσέφεραν τα οικογενειακά τους κειμήλια για να διακοσμήσουν το μουσείο. Ακόμη ευχαριστεί από καρδιάς όλους όσους προσέφεραν ανιδιοτελή εργασία, που αψήφησαν την κούραση και εργάστηκαν εθελοντικά, καθώς επίσης και εκείνους που προσέφεραν οικονομική ενίσχυση».
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους μεταξύ άλλων: ο πρόεδρος της Κοινότητας Καστρακίου Γρηγόρης Μηλιόρδος, ο δημοτικός σύμβουλος Αγίας Βαρβάρας Μιχάλης Γιάγκας, ο δημοτικός σύμβουλος Αγρινίου Θεόδωρος Σεϊτανίδης, ο τέως δήμαρχος Ινάχου Αθανάσιος Τορουνίδης, ο τέως δήμαρχος Στράτου Δημήτρης Μουρτσιάπης, η πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων Ελευσίνας «Νέα Τραπεζούντα» Σοφία Παντελίδη-Κοσμίδη μαζί με τον αντιπρόεδρο του Συλλόγου Νίκο Φωτιάδη και μέλη του χορευτικού, ο πρόεδρος του συλλόγου Ποντίων Αιτωλοακαρνανίας «Δημήτριος Ψαθάς» Δήμος Σιδηρόπουλος και ο Άγγελος Ματσούκας από το SWR Symbian World Radio της Αυστραλίας. Επίσης για την εκδήλωση απέστειλαν συγχαρητήρια και χαιρετισμούς —διότι δεν μπόρεσαν να παρευρεθούν— ο δήμαρχος Αιγάλεω Γιάννης Γκίκας, ο δήμαρχος Περιστερίου Ανδρέας Παχατουρίδης, ο τέως νομάρχης Θεσσαλονίκης Παναγιώτης Ψωμιάδης, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ασσυρίων Κυριάκος Μπατσάρας, ο πρόεδρος Ομοσπονδίας Βαλτινών Χρήστος Σαλαούνης, ο πρόεδρος Ομοσπονδίας Τριχωνίδας Δημήτρης Χριστόπουλος, ο πρόεδρος Αιτωλοακαρνάνων Περιστερίου «Η Έξοδος» Χρήστος Χούτας και ο επικεφαλής της παράταξης «Νέα Εποχή Αιγάλεω» Λάμπρος Σκλαβούνος.
Ιστορικό του Μουσείου
Ο Σύλλογος είχε αιτηθεί στον δήμο Αμφιλοχίας την παραχώρηση του σχολείου με σκοπό τη χρήση του ως μουσείο, αλλά και ως χώρο που θα υποδέχεται κοινωνικές εκδηλώσεις των μελών του Συλλόγου. Ο Δήμος αποδέχτηκε το αίτημα και η διαδικασία ανοικοδόμησης εσωτερικά και εξωτερικά ξεκίνησε με βάση την σύμπνοια, την ομαδικότητα και την αρωγή των χωριανών και φίλων. Οι προσπάθειες όλων αυτών των ανθρώπων επέφεραν το προσδόκιμο αποτέλεσμα και διαμορφώθηκε όλο αυτό το επίτευγμα. Ο ενθουσιασμός του κόσμου, που αντίκρισαν τη θεσπέσια διαμόρφωση του μουσείου, ήταν τεράστιος. Η συγκίνηση ήτανε φανερή στα μάτια τους, βλέποντας ότι τα κειμήλια που άφησαν ως παρακαταθήκη οι πρόγονοί τους, θα στέκουν εκεί και θα θυμίζουν την ιστορία τους. Το περίφημο χωριό Μπαμπαλιό, θα έχει πλέον ένα στολίδι που θα κοσμεί και θα φωτίζει, θα ενεργοποιεί τη θύμηση και θα καθρεφτίζει το παρελθόν στο παρόν.