Την Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2019, στις 13:00, στην ΕΡΤ1, ο Λάμπρος Λιάβας και το «Αλάτι της Γης» μας ταξιδεύουν στη Νάουσα για μια γνωριμία με την Εύξεινο Λέσχη Ποντίων Νάουσας–Εθνική Βιβλιοθήκη Αργυρουπόλεως.
Τα περισσότερα μέλη της Λέσχης έχουν καταγωγή από την Αργυρούπολη του Πόντου, απ’ όπου οι πρόγονοί τους εγκαταστάθηκαν τον 19ο αιώνα στις περιοχές του Ακ Νταγ Μαντέν και του Καρς. Από εκεί μετά τη Γενοκτονία κατέφυγαν στη Μακεδονία, μεταφέροντας μαζί με τα ιερά κειμήλια και τα 5000 βιβλία της ιστορικής Βιβλιοθήκης του Ελληνικού Φροντιστηρίου Αργυρούπολης που χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα. Η «Εύξεινος Λέσχη Ποντίων Νάουσας» ιδρύθηκε αρχικά το 1927 και κύριο μέλημά της παραμένει η διάσωση και προβολή αυτής της πολύτιμης συλλογής, σε συνδυασμό με την καταγραφή και διάδοση της ποντιακής μουσικής και χορευτικής κληρονομιάς.
Η εκπομπή ξεκινά με τον 96χρονο Παναγιώτη Χάιτα, που παίζει ακόμη την ποντιακή λύρα (κεμεντζέ) και ανακαλεί μνήμες από τα παλαιά γλέντια και τους χορούς της περιοχής.
Ο πρόεδρος Φώτης Φανιάδης αναφέρεται στο ιστορικό και τους στόχους της Ευξείνου Λέσχης, ενώ ο χοροδιδάσκαλος της ομάδας Βασίλης Ασβεστάς μας προσκαλεί σ’ ένα πολύ ξεχωριστό ποντιακό γλέντι, αντιπροσωπευτικό των επιμέρους ιδιωμάτων του Ακ Νταγ Μαντέν και του Καρς. Σε μιαν εποχή που η ποντιακή μουσική και οι χοροί απειλούνται από τη φολκλορική ομοιομορφία και ισοπέδωση, μας παρουσιάζει και μας εξηγεί το ιδιαίτερο ρεπερτόριο και το παραδοσιακό ύφος και ήθος αυτών των δύο περιοχών.
Ο Γιάννης Κοτσίδης και ο Δημήτρης Χατζηπαρασίδης μιλούν αντίστοιχα για τις περιοχές αυτές και τις προσφυγικές μνήμες, ενώ ο Δημήτρης Μάντσιος (πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ημαθίας) αναφέρεται στην πλούσια τοπική γαστρονομία.
Συμμετέχουν οι μουσικοί: Παναγιώτης Χαϊτίδης, Ανθή Καλαϊτζίδου, Γιάννης Τσανασίδης και Νίκος Κωστογλίδης (ποντιακή λύρα), Δαμιανός Χωραφαΐδης (βιολί), Στέλιος Σαριλίδης (ζουρνάς), Μιχάλης Τσανασίδης (ζουρνάς-αγγείον), Νίκος Ματζηρίδης (κλαρίνο), Δημήτρης Φουντουκίδης (ακορντεόν), Γιώργος Ασβεστάς (ούτι-νταούλι), Ανέστης Φετφατσίδης (νταούλι) και Αλέξανδρος Ριζόπουλος (μπεντίρ). Τραγουδούν οι: Γιώργος Σιαμλίδης, Μαρία Δεμερτζίδου, Ανθή Καλαϊτζίδου και Αθηνά Χωραφαΐδου. Χορεύουν μέλη της Ευξείνου Λέσχης Ποντίων Νάουσας.
