Σήμερα στις 10:00 στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Πεύκων Αλεξανδρούπολης —του χωριού που γεννήθηκε— θα πουν φίλοι και συγγενείς το τελευταίο αντίο στον λυράρη και «αθεράπευτο» νοσταλγό της ποντιακής παράδοσης Νίκο Σπυριδόπουλο, ο οποίος έφυγε για το αιώνιο ταξίδι χτες σε ηλικία 72 ετών καθώς αντιμετώπιζε χρόνια προβλήματα υγείας και έμενε μόνος του.
Ο Νίκος Σπυριδόπουλος ήταν επίσης νονός του Έλληνα πρώην διεθνή ποδοσφαιριστή και πρώην προέδρου της ΑΕΚ Ντέμη Νικολαΐδη.
Ο άριστος αυτός γνώστης της ποντιακής μουσικής παράδοσης και σημαντικός δάσκαλος της ποντιακής λύρας, πλέον θα παίζει την λύρα του στους ουρανούς για να τραγουδάει ο επίσης συγχωρεμένος κορυφαίος Πόντιος τραγουδιστής Χρύσανθος, με τον οποίο συνεργάστηκε. Ο Νίκος Σπυριδόπουλος γεννήθηκε στο χωριό Πεύκα της Αλεξανδρούπολης στις 17 Ιανουαρίου του 1948. Η καταγωγή του ήταν ποντιακή από τα χωρία Ισχανάντων και Κοζλαράντων της επτάκωμης Σάντας και οι γονείς του ήρθαν από την Ρωσία. Μεγάλωσε με την μάνα του και έμεινε από μικρός ορφανός αφού ο πατέρας του «χάθηκε» κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.
Ο πατέρας του ήταν επιδέξιος λυράρης όπως έλεγε ο ίδιος. Εκείνος ξεκίνησε τα πρώτα του τοξαρέας σην κεμεντζέ όταν πήγαινε Α’ δημοτικού. Ήταν πάντα παρών σε χαρές και λύπες των Ποντίων της Αλεξανδρούπολης αλλά και όλης της Ελλάδας και παρουσίαζε με τη λύρα τη μουσική και πολιτισμό του Πόντου. Πολλοί τον θυμούνται να παίζει σε ποντιακά κέντρα, σε χορούς συλλόγων αλλά και σε μουχαπέτια τις δεκαετίες ’70, ’80 και ’90. Συνεργάστηκε με τον κορυφαίο Πόντιο τραγουδιστή, το «αηδόνι» του Πόντου, τον Χρύσανθο Θεοδωρίδη. To 1970 για πρώτη φορά στην Θεσσαλονίκη βλέπει από κοντά τον «πατριάρχη» της ποντιακής λύρας Γώγω Πετρίδη όπου μαγεύεται από το μοναδικό του παίξιμο και γίνεται λάτρης του. Άνθρωποι που τον γνώριζαν καλά, λένε ότι συνήθιζε να μην λογαριάζει τα χρήματα προκειμένου να βρεθεί σε εκδηλώσεις που αυτός έπαιζε, για να τον ακούσει με την παρέα του.
Είπαν για τον Νίκο Σπυριδόπουλο
«Eις μνήμη του Νίκου Σπυριδόπουλου του φίλου μου… Θα μπορούσε να ήταν παππούς μου. Μα ήταν φίλος μου! Δεν ήταν λίγες οι φορές που είχαμε τηλεφωνικό μουχαπέτ’ αφού μας χώριζαν μερικά χιλιόμετρα. Δεν ήταν λίγες οι φορές που παρακαθίσαμε παρέα στα χωριά της Αλεξανδρούπολης. Οι φορές που φορτώθηκα στο μηχανάκι του για να πάμε σε κάποιο από τα στέκια του. Δεν ήταν λίγες οι φορές που ήρθαμε σε αντιπαράθεση. Ο Νίκος ο Σαντέτες ο μοναδικός για το παίξιμο του, για την τρέλα του και για την αγάπη του για την λύρα και τον Γώγο. Ο Σπυριδόπουλος που ήθελε να ζει με την δική του φιλοσοφία… Και είναι κι αυτός ένας απ τους λόγους που δεν θα τον ξεχάσουν όσοι τον γνώρισαν. Καλό ταξίδι γιατρέ!!! Σε ευχαριστώ.
Χρήστος Ναβροζίδης, Λυράρης-Τραγουδιστής
«Γνώρισα το Νίκο Σπυριδόπουλο το χειμώνα του 1974 στο κέντρο Κορτσόπον της Καλλιθέας στην Αθήνα συνοδεύοντας στη λύρα τον Χρύσανθο. Στην συνέχεια κατέβηκε ο Γώγος. Στο διάστημα αυτό υπήρξαμε για ένα διάστημα και συγκάτοικοι και μαζί τον Ευθύμη Ευθυμιάδη ήμασταν ένα αχώριστο τρίο με ατέλειωτες ιστορίες. Ήταν ξάδελφος του αδελφικού μου φίλου Μιλτιάδη Σπυριδόπουλου που χορεύαμε τότε μαζί. Ο Νίκος Σπυριδόπουλος γεννήθηκε στα Πεύκα Αλεξανδρούπολης, ένα χωριό αθεράπευτα σανταίικο! Γαλουχημένος με αυτούς τους ήχους, και λόγω της φύσης του, χάιδευε τη λύρα τόσο απαλά, όσο ελάχιστοι. Τον έφερα και δύο φορές στην Φραγκφούρτη για το σύλλογο, αλλά και για το φεστιβάλ το 1985. Όλοι οι λυράρηδες για τον Νίκο ήταν καλούτσικοι, μόνο ο Γώγος ήταν καλός. Ο Νίκος είχε αστείρευτο χιούμορ όπως συμβαίνει με πολλούς Πόντιους. Ένα περιστατικό από τα πιο αντιπροσωπευτικά του.
Ο Κωστίκας Τσακαλίδης σ’ έναν από τους δίσκους του πήρε το Νίκο να του παίξει ένα σκοπό της Κρώμνης. Όταν κυκλοφόρησε ο δίσκος τον αγόρασα και όταν μ’ επισκέφθηκε ο Νίκος έβαλα το τραγούδι που παίζει ο ίδιος. Αυτός όμως έπαιζε ζωντανά και δεν άκουγε τη μουσική, οπότε μου λέει: “βγάλτον αυτόν, χουζάρ παίζει”. Εγώ τον επέμεινα πάλι, αλλά αυτός τίποτε, κατηγορούσε τον λυράρη του δίσκου. Όταν αντιλήφθηκε ότι είναι ο ίδιος ο λυράρης του δίσκου μου λέει: “Μμμμμμμήπως είναι ο Γώγος!!!” Ο Νίκος είναι και αυτός ένα από τα πολλά παραδείγματα–θύματα της νοοτροπίας και του τρόπου ζωής των Ποντίων στην Ελλάδα που διαπιστώνω με πολλή πίκρα και πόνο για το χαμό αγαπημένων φίλων. Το πρώτο μέρος της παρανόησης έγκειται στο ότι δεν είναι δυνατόν η αγορά που λέγεται ποντιακή ψυχαγωγία να καλύψει τον βιοπορισμό εκατοντάδων ή και χιλιάδων καλλιτεχνών. Δεν ασκούν κάποιο άλλο επάγγελμα. Το δεύτερο μέρος είναι η διατροφή που βλάπτει την υγεία τη ίδια τη ζωή. Υιοθετούν όπως και οι μη παραδοσιακοί καλλιτέχνες την κουλτούρα που δεν συνάδει με την παράδοση. Οι περισσότεροι επώνυμοι και μη καλλιτέχνες μας δεν πέθαναν από φυσικά αίτια… Αισθάνομαι βαριά ήττα που δεν τους πείθουν τα επιχειρήματα μου… Και ο Νίκος Σπυριδόπουλος αποτελεί έναν κρίκο αυτής της αλυσίδας…Εύχομαι να ήταν ο τελευταίος».
Σάββας Μαυρίδης, καθηγητής του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος
