Η εθνική εορτή της Αυστραλίας, η 25η Απριλίου, όπως και η Εθνική Παλιγγενεσία, θα τιμηθεί φέτος με διαφορετικό τρόπο από οποιαδήποτε άλλη: εορτή άνευ εορτασμών. Σαν ΑΧΕΠΑ Νέας Νοτίου Ουαλίας, τιμούμε τις θυσίες όλων των ανδρών και γυναικών οι οποίοι υπηρέτησαν στις ένοπλες δυνάμεις της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας, της Ελλάδος και της Κύπρου, όλων των Συμμαχικών δυνάμεων. Τιμούμε ειδικά αυτούς οι οποίοι υπηρέτησαν στον Ελλαδικό και Κυπριακό χώρο, είτε στον αγώνα αποτροπής εισβολέων είτε προστατεύοντας ελεύθερες περιοχές.
Τιμούμε την θυσία του Παντελή Παναγιωτίδη από το Αρτσάκι της Προποντίδας, ο οποίος υπηρέτησε στο αυστραλιανό στρατό με το όνομα Peter Rados.
Ήταν από τους πρώτους οι οποίοι αποβιβάστηκαν την 25η Απριλίου 1915 στην Θρακική χερσόνησο, γνωστή σήμερα σαν Καλλίπολη. Πολεμούσε για την Αυστραλία αλλά και για την απελευθέρωση της ιδιαίτερης πατρίδας του, όπου ζούσαν ακόμη οι πέντε αδελφές του σε άθλια κατάσταση. Ο Παντελής Παναγιωτίδης ή Peter Rados έπεσε ηρωικά μαχόμενος κατά την διάρκεια τουρκικής επίθεσης την 19η Μαΐου 1915 και αναπαύεται στο κοιμητήριο του Ari Burnu, παραδίπλα στο πεδίο μάχης στο οποίο έπεσε, μόλις 150 χιλιόμετρα από την γενέτειρά του. Υπάρχουν κι άλλες τέτοιες ιστορίες από τα πεδία μάχης της Εδέσσης και της Θεσσαλονίκης, των Θερμοπυλών και της Λαμίας, της Καλαμάτας και του Πειραιά, της Κρήτης, της Αιγύπτου, της Κορέας, του Βιετνάμ, της Κύπρου, της Μέσης Ανατολής. Ιδιαίτερες περιπτώσεις οι Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί αιχμάλωτοι πολέμου των Τούρκων στο Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι οποίοι υπέφεραν σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως τα οποία ήταν εκκλησίες, σχολεία και σπίτια των γηγενών Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων της Μικράς Ασίας, της Θράκης και του Πόντου. Στάθηκαν μάρτυρες των γενοκτονικών δράσεων του τουρκικού κράτους τα μαύρα εκείνα χρόνια.
Στα απομνηνομεύματά του με τίτλο Adventures in Turkey and Russia (1924), ο E.H. Keeling περιγράφει ένα στιγμιότυπο το οποίο παρακολούθησε την εποχή που ήταν αιχμάλωτος στην Κασταμονή του δυτικού Πόντου: «Ο αριθμός των Ελλήνων αυξήθηκε κατά την διάρκεια της αιχμαλωσίας μας με τους εκτοπισμούς από τα παράλια της Μαύρης Θάλασσας. Οπότε έφεραν εκατοντάδες γυναικόπαιδα με ένοπλη συνοδεία, ξυπόλητοι, με κουρέλια, και κρατώντας τεράστια φορτία στις πλάτες τους». Το απόσπασμα του Keeling επιβεβαιώνει τις γνωστές ιστορίες για τους εκτοπισμούς, τις πορείες «λευκού θανάτου», και η απουσία των αντρών. Την τύχη κάποιων αντρών μας το αναφέρει ένας άλλος αιχμάλωτος, ο Αυστραλός James Passmore. Στην επίσημη αναφορά του στον αυστραλιανό στρατό το 1919, έγραψε ότι πέρασε κάποιο διάστημα στα γνωστά «αμελέ ταμπουρού». Ο Passmore βρέθηκε σε τάγμα εργασίας στην Σεβάστεια του νοτίου Πόντου, «σπάζοντας πέτρες μαζί με Έλληνες», όπως σημείωσε.
Οι Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί αιχμάλωτοι πολέμου των Ναζί στο Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, υπέφεραν σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως στην Κόρινθο, στην Αργολίδα κι αλλού. Κάποιοι έγιναν και πειραματόζωα των ιατρών των Ναζί! Φέτος δεν θα γίνουν οι καθιερωμένες τελετές με την αυγή του ηλίου ούτε οι παρελάσεις των αποστράτων και των ένστολων. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε και δεν πρέπει να τους θυμόμαστε. Ένας ελάχιστος φόρος τιμής τους αξίζει. Κάποια στιγμή σήμερα, η ΑΧΕΠΑ ΝΝΟ σας καλεί να πείτε την «Ωδή», είτε στα ελληνικά είτε στα αγγλικά:
Η ΩΔΗ
«Αυτοί δεν θα γεράσουν,
Όπως εμείς που μείναμε γερνάμε.
Ο Χρόνος δεν θα τους φθείρει,
Ούτε θα τους καταδικάσουν τα χρόνια.
Με το ηλιοβασίλεμα,
Και εις την χαραυγήν,
Θα τους θυμόμαστε»
«They shall not grow old
as we that are left grow old
Age shall not weary them,
nor the years condemn,
At the going down of the sun
And in the morning,
We will remember them»
Ανάψτε ένα κερί, ένα καντήλι, για την ανάπαυση των ψυχών των πεσόντων και αυτών οι οποίοι υπηρέτησαν και έπεσαν με την πάροδο του χρόνου. Οι Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί οι οποίοι πολέμησαν τους εισβολείς στα βουνά και στις πεδιάδες της Μακεδονίας στους δύο Παγκοσμίους Πολέμους
Παναγιώτης Διαμάντης
Γενοκτονολόγος–Ιστορικός
Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Σίδνεϊ Αυστραλίας
