Μια μεγάλη, ανίερη πρόκληση δέχεται η Ελλάδα στην Ιερά Μονή Παναγίας Σουμελά στον Πόντο. Άγνωστοι προξένησαν τεραστίων διαστάσεων καταστροφές στις περίφημες και ιστορικές τοιχογραφίες της Μονής, κατά το διάστημα που ήταν κλειστή για επισκευές. Mετά την πατριαρχική λειτουργία στις 15 Αυγούστου, η καταστροφή έγινε γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο. Προς το παρόν αποτυπώνεται στην τουρκική σελίδα Arkeofili με φωτογραφικό υλικό που γεννά οργή και θλίψη.
Σύμφωνα με τον συντάκτη του κειμένου Erman Ertuğrul έχουν σβηστεί ή έχουν γραφτεί ονόματα επάνω σε όλα τα πρόσωπα των τοιχογραφιών, εκτός από όσες βρίσκονται στην οροφή και δεν μπορούσαν να τα φτάσουν οι βάνδαλοι.
Τις καταστροφές είδαν και αποτύπωσαν επισκέπτες από τις 28 Ιουλίου και μετά οπότε και άνοιξε ξανά η Μονή ως μουσείο, (ήταν κλειστή πέντε χρόνια για αναστηλώσεις και συντηρήσεις). Γενικά, οι αγιογραφίες δεν βρίσκονται και στην καλύτερη κατάσταση, λόγω του ότι δεν συντηρούνται κανονικά, αλλά στην προκείμενη περίπτωση είναι φανερό δια γυμνού οφθαλμού πως πρόκειται για εκτεταμένους, θρασύτατους βανδαλισμούς. Κάποιοι λένε πως καταστροφές υπήρχαν και πριν, ωστόσο άλλοι αναφέρουν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης πως έχουν αναλάβει αυτό το «ιερό» καθήκον. Καθώς η αυτοψία στην μακρινή περιοχή στην οποία βρίσκεται είναι αδύνατη, θα πρέπει να αναμένουμε την επίσκεψη του Πατριάρχη Βαρθολομαίου τον Δεκαπενταύγουστο για να μάθουμε την αλήθεια και την έκταση των καταστροφών. Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός είναι απολύτως καταδικαστέο και αποτελεί πρόκληση προς την ορθοδοξία. Άλλωστε, κάτω από το δημοσίευμα, Τούρκοι πολίτες σχολιάζουν πως σε ένα σοβαρό κράτος αυτό δεν θα έπρεπε να συμβαίνει, καταδικάζοντας τις ανόσιες πράξεις.
Η Ιερά Μονή Παναγίας Σουμελά έχει μπει στον προσωρινό κατάλογο μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Η χώρα μας θα πρέπει να ζητήσει αποκατάσταση των αγιογραφιών, που έχουν πολύ μεγάλη ιστορική και εικαστική αξία. Θα μπορούσε, μάλιστα, να προσφερθεί να στείλει Έλληνες συντηρητές, οι οποίοι έχουν πείρα και σεβασμό προς τα μνημεία. Tα μοναστήρια του Πόντου υπέφεραν από τη βάρβαρη και ασεβή συμπεριφορά των Nεότουρκων και των Kεμαλικών, οι οποίοι φανάτιζαν τις άγριες και ληστρικές μουσουλμανικές ομάδες. Πολλές φορές έπεσαν θύματα ληστειών και καταστροφών. Tο 1922 οι Tούρκοι προξένησαν καταστροφές το μοναστήρι. Aφού πρώτα λήστεψαν όλα τα πολύτιμα αντικείμενα που υπήρχαν μέσα στη μονή, μετά έβαλαν φωτιά. Τον Ιούνιο του 2010 το Τουρκικό Κράτος έδωσε άδεια στο Οικουμενικό Πατριαρχείο για να τελεστεί στην ιστορική μονή η λειτουργία για την γιορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στις 15 Αυγούστου 2010. Οι μοναχοί μετέφεραν στην Παναγία Σουμελά στο Βέρμιο όσα κειμήλια μπόρεσαν να διασώσουν. Η τουρκική πλευρά διαψεύδει αυτό που δείχνουν τα τεκμήρια. Ο Yahya Coşkun, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, δήλωσε στο πρακτορείο Ανατολή ότι δεν υπήρξε πρόσφατη ζημιά στις τοιχογραφίες στη Μονή.
Μάξιμος Χαρακόπουλος: «Η Τουρκία διενεργεί μια “Γενοκτονία Μνήμης” – Ήρθε η ώρα να πούμε “Φτάνει πια!”»
Για βανδαλισμούς που «πιστοποιούν τη βαθιά και ευρέως διαδεδομένη ασθένεια της τουρκικής κοινωνίας» κάνει λόγο ο επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διακοινοβουλευτική Συνέλευση Ορθοδοξίας (ΔΣΟ), βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, Μάξιμος Χαρακόπουλος με συνέντευξή του στο Πρακτορείο Εκκλησιαστικών Ειδήσεων Ορθοδοξία και τη δημοσιογράφο Ναταλία Δανδόλου, με αφορμή τις θλιβερές εικόνες που είδαν το φως της δημοσιότητας από τουρκικά μέσα, για τους βανδαλισμούς στις αγιογραφίες της Παναγίας Σουμελά. Ο Χαρακόπουλος τονίζει ότι η λογική αυτή «φαίνεται να διαπερνά την επίσημη τουρκική πολιτική που διενεργεί εδώ και χρόνια μια «γενοκτονία της μνήμης», σε συνέχεια της γενοκτονίας των Χριστιανών της Ανατολής στις αρχές του 20ού αιώνα». «Αυτό υποδηλώνουν οι οργανωμένες μετατροπές των βυζαντινών εκκλησιών σε τζαμιά, αλλά και η εξαφάνιση άλλων μνημείων και τόπων λατρείας» υπογραμμίζει, προσθέτοντας ότι «η τουρκική ηγεσία διακατέχεται πλέον από έναν παροξυσμό μεγαλοϊδεατισμού, που περιλαμβάνει στοιχεία νέο-οθωμανικά και εθνικιστικά, και θεωρεί ότι όλα επιτρέπονται». «Δυστυχώς, η διεθνής κοινή γνώμη και ιδιαιτέρως οι κυβερνήσεις σε δύση και ανατολή, λόγω γεωοικονομικών υπολογισμών κάνουν πως δεν βλέπουν τα όσα απαράδεκτα συμβαίνουν» υπογραμμίζει, λέγοντας «Τώρα, όμως, ήλθε η στιγμή να πούμε ένα “φθάνει”».
Ο κ. Χαρακόπουλος αναφέρει επίσης ότι τον Σεπτέμβριο, εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες με την πανδημία, θα πραγματοποιηθεί στην Κρήτη, στα Χανιά, η Γενική Συνέλευση του ΔΣΟ. Μάλιστα, θα συμπέσει τις ίδιες ημέρες με τη συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, του οποίου η Ελλάδα αυτό το διάστημα ασκεί την προεδρία. «Χωρίς αμφιβολία, εκεί θα συζητήσουμε και την κατάσταση των βυζαντινών μνημείων στην Τουρκία και την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί» υπογραμμίζει. «Μετά την λειτουργία στη Σουμελά η επιβλητική εκκλησία της Αγίας Σοφίας των Μεγαλοκομνηνών στην Τραπεζούντα, που λειτουργούσε ως μουσείο, μετετράπη σε τζαμί. Τώρα προσχηματικά, λόγω των αντιδράσεων για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας στην Πόλη σε τζαμί, δίνουν την Ιερά Μονή για λειτουργία το Δεκαπενταύγουστο, ενώ αρχικά η νομαρχία Τραπεζούντος είχε απαντήσει αρνητικά στο Πατριαρχείο επικαλούμενη την πανδημία» τονίζει, εκφράζοντας παράλληλα απαισιοδοξία για το μέλλον: «Κανείς, ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη το κλίμα που επικρατεί σήμερα στην Τουρκία, δεν μπορεί να είναι βέβαιος για το μέλλον του προσκυνήματος και της Μονής». Ο Έλληνας βουλευτής μιλά επίσης για τις προσπάθειες που καταβάλλει το Οικουμενικό Πατριαρχείο, για τα προσωπικά του βιώματα από την επίσκεψη στην Παναγία Σουμελά, αλλά και από την πρόσφατη μετάβασή του στο Άγιο Όρος.
Πηγή: liberal.gr, maximos.gr