Στην αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων προχώρησε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, όπως είχε προαναγγελθεί από τον Λευκό Οίκο.
Σε δήλωσή του ο πρόεδρος Μπάιντεν αναγνωρίζει τη μαζική σφαγή των Αρμενίων ως Γενοκτονία, κάτι που αναμένεται να κλιμακώσει έτι περαιτέρω τις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας.
«Τα λόγια δεν αλλάζουν και δεν ξαναγράφουν την ιστορία» ήταν η πρώτη αντίδραση της τουρκικής πλευράς.
«Κάθε χρόνο αυτήν την ημέρα, θυμόμαστε τη ζωή όλων εκείνων που πέθαναν στη γενοκτονία των Αρμενίων της Οθωμανικής περιόδου και δεσμευόμαστε να αποτρέψουμε μια τέτοια θηριωδία να ξανασυμβεί», δήλωσε ο κ. Μπάιντεν, προσθέτοντας ότι η μνήμη βοηθά να παραμένουμε σε εγρήγορση, όσον αφορά στην επίδραση του μίσους σε όλες τις μορφές του.
Αναλυτικά η δήλωση του Τζο Μπάιντεν για τη Γενοκτονία των Αρμενίων
«Κάθε χρόνο αυτήν την ημέρα, θυμόμαστε τις ζωές όλων εκείνων που πέθαναν στη Γενοκτονία των Αρμενίων της Οθωμανικής εποχής και δεσμευόμαστε να αποτρέψουμε να ξανασυμβεί μια τέτοια θηριωδία. Ξεκινώντας στις 24 Απριλίου 1915, με τη σύλληψη Αρμενίων διανοουμένων και ηγετών της κοινότητας στην Κωνσταντινούπολη από οθωμανικές αρχές, ενάμισι εκατομμύριο Αρμένιοι απελάθηκαν, σφαγιάστηκαν ή οδηγήθηκαν στον θάνατό τους σε μια εκστρατεία εξόντωσης.
Τιμούμε τα θύματα των Meds Yeghern , έτσι ώστε οι φρικαλεότητες του να μην χαθούν ποτέ στην ιστορία. Και τις θυμόμαστε έτσι ώστε να παραμείνουμε πάντα σε εγρήγορση ενάντια στη διαβρωτική επίδραση του μίσους σε όλες τις μορφές του.
Από αυτούς που επέζησαν, οι περισσότεροι αναγκάστηκαν να βρουν νέα σπίτια και νέες ζωές σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών. Με δύναμη και ανθεκτικότητα, ο Αρμενικός λαός επέζησε και ανοικοδόμησε την κοινότητά του.
Στο πέρασμα των δεκαετιών οι Αρμένιοι μετανάστες έχουν εμπλουτίσει τις Ηνωμένες Πολιτείες με αμέτρητους τρόπους, αλλά δεν έχουν ξεχάσει ποτέ την τραγική ιστορία που έφερε τόσους πολλούς από τους προγόνους τους στις ακτές μας. Τιμούμε την ιστορία τους. Βλέπουμε αυτόν τον πόνο. Επιβεβαιώνουμε την ιστορία. Το κάνουμε αυτό όχι για να απευθύνουμε κατηγορίες, αλλά για να διασφαλίσουμε ότι αυτό που συνέβη δεν θα επαναληφθεί ποτέ.
Σήμερα, καθώς θρηνούμε για ό, τι χάθηκε, ας στρέψουμε επίσης τα μάτια μας στο μέλλον – προς τον κόσμο που θέλουμε να χτίσουμε για τα παιδιά μας. Ένας κόσμος ακηλίδωτος από τα καθημερινά δεινά της μισαλλοδοξίας και, όπου γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και όπου όλοι οι άνθρωποι μπορούν να συνεχίσουν τη ζωή τους με αξιοπρέπεια και ασφάλεια.
Ας ανανεώσουμε την κοινή μας αποφασιστικότητα να αποτρέψουμε μελλοντικές φρικαλεότητες από οπουδήποτε στον κόσμο. Και ας συνεχίσουμε να επιδιώκουμε τη θεραπεία και τη συμφιλίωση για όλους τους ανθρώπους του κόσμου.
Ο αμερικανικός λαός τιμά όλους εκείνους τους Αρμένιους που χάθηκαν στη γενοκτονία που ξεκίνησε πριν από 106 χρόνια σήμερα».
Ο Αμερικανός πρόεδρος ενημέρωσε τον ομόλογό του για την απόφασή του, κατά τη χθεσινή τηλεφωνική επικοινωνία.
«Κρίσιμος σύμμαχος στο ΝΑΤΟ η Τουρκία»
Αμερικανίδα αξιωματούχος που ζήτησε να μην κατονομαστεί ανέφερε ότι στόχος είναι να «αποδοθεί τιμή στα θύματα, όχι να κατηγορηθεί οιοσδήποτε». «Συνεχίζουμε να θεωρούμε την Τουρκία έναν κρίσιμο σύμμαχο στο ΝΑΤΟ», πρόσθεσε.
Η αξιωματούχος μίλησε για πολλά κοινά συμφέροντα, σημειώνοντας ότι δεν είναι μυστικό ότι «υπάρχουν επίσης αποκλίσεις μεταξύ των χωρών μας», ενώ ανέφερε ότι ο Τζο Μπάιντεν «θέλει πραγματικά να προωθήσει τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο και να εργαστεί για να διασφαλιστεί ότι τέτοιες θηριωδίες δεν θα επαναληφθούν». Κρίσιμο μέρος της διαδικασίας είναι να ληφθούν υπ’ όψιν τα ιστορικά γεγονότα.
Ο Μπάιντεν προχώρησε στην αναγνώριση της γενοκτονίας του 1915 106 χρόνια μετά τη μαζική δολοφονία 1,5 εκατομμύρια Αρμενίων, δείχνοντας τη δέσμευση της κυβέρνησής του στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αν και προκάτοχοι του Αμερικανού προέδρου είχαν δηλώσει την πρόθεσή τους να προβούν σε ανάλογη ενέργεια, ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτικοί, μην θέλοντας να διαταράξουν τις σχέσεις της Ουάσινγκτον με την Άγκυρα,
μια χώρα στρατηγικής συμμαχίας, που θα μπορούσε να στραφεί σε αντιπάλους των ΗΠΑ, όπως η Ρωσία ή το Ιράν.
«Η δήλωσή του δεν έχει καμία αξία» λέει η Άγκυρα
«Ο Μπάιντεν δεν είναι νομικά ούτε ηθικά εξουσιοδοτημένος να κρίνει την ιστορία, η δήλωσή του δεν έχει καμία αξία» τονίζει σε ανακοίνωσή του το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
«Η φύση των γεγονότων του 1915 δεν αλλάζει σύμφωνα με τα κίνητρα των πολιτικών ή των πολιτικών συγκυριών» προσθέτει.
Η αναγνώριση είχε προαναγγελθεί από τον Λευκό Οίκο
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, η Τζεν Ψάκι, είχε δηλώσει στους δημοσιογράφους ότι η αμερικανική προεδρία θα μιλήσει για το ζήτημα σήμερα Σάββατο. Η αναγνώριση έγινε την ημέρα των εκδηλώσεων που οργανώνονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο στη μνήμη των θυμάτων.
Πριν από έναν χρόνο, όταν ήταν ακόμη υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ, ο κ. Μπάιντεν είχε τιμήσει τη μνήμη των 1,5 εκατ. θυμάτων, των ανδρών, των γυναικών και των παιδιών που σφαγιάστηκαν τα χρόνια που η Οθωμανική Αυτοκρατορία πλησίαζε στο τέλος της και είχε υποσχεθεί ότι εάν εκλεγόταν θα αναγνώριζε επίσημα τη γενοκτονία των Αρμενίων.
Η Τουρκία αποδέχεται πως πολλοί Αρμένιοι που ζούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις με Οθωμανικές δυνάμεις την περίοδο εκείνη, ωστόσο αμφισβητεί τις εκτιμήσεις ιστορικών για τον αριθμό των θυμάτων, ενώ διατείνεται πως δεν επρόκειτο για συστηματική, ενορχηστρωμένη εξολόθρευση του πληθυσμού εξαιτίας της εθνικής του ταυτότητας που θα συνιστούσε γενοκτονία.
Μάχη Ερντογάν για να αποτρέψει την αναγνώριση
Τις προηγούμενες ημέρες, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που επανειλημμένα είχε αρνηθεί ότι επρόκειτο για Γενοκτονία, επιδόθηκε σε σκληρό λόμπι για να αποτρέψει την ανακοίνωση, ενώ πραγματοποίησε ευρεία διάσκεψη και μεγάλη επικοινωνιακή εκστρατεία.
Μάλιστα, όταν διέρρευσαν οι προθέσεις του Αμερικανού προέδρου, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε δηλώσει ότι η Τουρκία «θα υπερασπίζεται την αλήθεια απέναντι στο ψέμα της αποκαλούμενης Γενοκτονίας των Αρμενίων».
Νωρίτερα ο Ερντογάν δήλωσε ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να βελτιώσει τις σχέσεις με την Αρμενία. «Τούρκοι και Αρμένιοι πρέπει να αποδείξουμε ότι έχουμε την ωριμότητα για να ξεπεράσουμε όλα τα εμπόδια μαζί», είπε σε δήλωσή του.
Ωστόσο, το κλίμα μεταξύ Άγκυρας και Ουάσινγκτον είναι ιδιαίτερα τεταμένο, τόσο λόγω της αναγνώρισης, όσο και λόγω της οριστικής αποβολής της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35, λόγω της αγοράς των ρωσικών αντιπυραυλικών συστημάτων S-400.