Το 1922, είναι για την Ελλάδα μια χρονιά ορόσημο. Το 1922, για τους Έλληνες, είναι η χρονιά της μεγάλης προσφυγιάς. Χιλιάδες άνθρωποι, οι πρόγονοι, οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας, ξεκίνησαν από τις αλησμόνητες πατρίδες και πέρασαν στη Μητέρα Ελλάδα, με ότι μπόρεσαν να περισώσουν.
Στην ουσία, το μόνο που είχαν, ήταν η ψυχή τους, η δύναμή τους, η ανθρωπιά τους και ελάχιστα αντικείμενα. Τον επόμενο χρόνο του 2022, συμπληρώνονται 100 χρόνια από εκείνη την ιστορική και δύσκολη χρονιά.
Προφανώς, με την ευκαιρία των 100 χρόνων από το 1922, η Ελλάδα θα τιμήσει εκείνη την ιστορική στιγμή με διάφορες εκδηλώσεις.
Πολιτιστικό σπίτι στο Μαυρόβατο
Στο Μαυρόβατο όμως, ετοιμάζουν κάτι διαφορετικό, κάτι πρωτότυπο και ωραίο. Αυτό που έχει σκεφτεί η νυν πρόεδρος του Λαογραφικού Συλλόγου Μαυροβάτου εξ Αργυρουπόλεως και Καρς, κα. Φανή Δημητριάδου, είναι η κατασκευή εντός σπιτιού, το οποίο ονομάζει «πολιτιστικό και βιωματικό σπίτι».
Το σπίτι αυτό, θα είναι όπως εκείνα τα πρώτα σπίτια που έκτισαν οι πρώτοι πρόσφυγες όταν ήρθαν στην περιοχή μας, πλινθόκτιστο. Δεν θα είναι ένα μοντέρνο οίκημα, αλλά ένα σπίτι από πλίνθους και ξύλινα δοκάρια, όπως τα είχαν χτίσει εκείνα τα πρώτα χρόνια της προσφυγιάς οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας.
Μιλώντας στον Πρωινό Τύπο η κα. Δημητριάδη, μας κάνει γνωστό το όραμά της που έχει εδώ και μερικά χρόνια. «Όραμά μας είναι να χτίσουμε ένα πλινθόκτιστο σπίτι, όμοιο με εκείνα που είχαν χτίσει κάποτε οι πρόγονοί μας όταν ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στη Δράμα» και συνεχίζει: «Αυτό θα υλοποιηθεί από το Σύλλογο, σε συνεργασία με τους κατοίκους και την Τοπική Κοινότητα Μαυροβάτου και εκεί μέσα θα φιλοξενηθούν τα αντικείμενα που μας εμπιστεύτηκαν. Το σπίτι δεν θα έχει τη μορφή ενός Λαογραφικού Μουσείου, αλλά ενός βιωματικού σπιτιού. Για να το καταλάβουμε καλύτερα, θα είναι ένα στρωμένο σπίτι όπως τότε που κατοικούσε μια οικογένεια – προς ανάμνηση του παλιού. Αυτό είναι το σχέδιο. Θα μπορεί βέβαια να έχει την έννοια του Λαογραφικού Μουσείου, αλλά δεν θα έχει την εικόνα ενός Λαογραφικού Μουσείου, με ράφια για αντικείμενα, αλλά θα αναβιώνει ένα στρωμένο σπίτι, ένα βιωματικό σπίτι».
Όπως μας εξηγεί η κα. Δημητριάδου, «το εν λόγω οίκημα θα χτιστεί σε έναν κοινόχρηστο χώρο που θα μας διαθέσει η Τοπική Κοινότητα και που θα μας υποδείξει. Η Κοινότητα θα προωθήσει το θέμα μας στο Δήμο Δράμας και από εκεί και πέρα ελπίζουμε ότι γρήγορα θα υλοποιηθεί η προσπάθειά μας αυτή».
Μεγάλη σημασία δίνει η ίδια στην ιστορικότητα της στιγμής: «Θέλουμε αυτό να είναι έτοιμο το 2022, όπου και συμπληρώνονται 100 χρόνια από το σημαδιακό έτος του 1922. Αυτή την ώρα έχουμε ήδη αρχίσει και επεξεργαζόμαστε τις διάφορες φωτογραφίες που έχουμε, τη χρήση τους, την ταυτότητα του σπιτιού και όλα αυτά θα έχουν τις απαραίτητες πληροφορίες που μπορεί να πάρει ο επισκέπτης αυτού του βιωματικού σπιτιού».
Η ίδια τονίζει ότι αυτό θα μπορούσε να είχε τελειώσει μέχρι σήμερα, «αλλά έτυχαν τα ζητήματα της πανδημίας και πήγαμε πίσω. Αυτό το είχα στο μυαλό μου από το 2016 όταν ασχολήθηκα με τον πολιτιστικό σύλλογο και δεν μπορέσαμε να το προωθήσουμε. Γι’ αυτό το λόγο στη συνέχεια δημιουργήθηκε ο Λαογραφικός Σύλλογος Μαυροβάτου εξ Αργυρουπόλεως και Καρς, μόνο και μόνο για το βιωματικό σπίτι».