Ειδικά φέτος, που συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την ίδρυση της ενορίας και την άφιξη των πρώτων προσφύγων από τον Πόντο, την Καππαδοκία και τη Μικρά Ασία, η πανήγυρις ήταν λαμπρή με την υποδοχή της Ιεράς Εικόνας της Παναγίας Σουμελά, της μάνας των προσφύγων, από το Βέρμιο, καθώς επίσης με τη συμμετοχή τεσσάρων αρχιερέων: των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος, ο οποίος προέστη στο πολυαρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής και κήρυξε τον θείο λόγο, Σιδηροκάστρου κ. Μακάριος, ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο στον Εσπερινό και χοροστάτησε στον Όρθρο της εορτής, Γρεβενών κ. Δαβίδ, ο οποίος χοροστάτησε στον Εσπερινό, και ο Ποιμενάρχης της Επαρχίας Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμος.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων στην ομιλία του κατά το πολυαρχιερατικό συλλείτουργο τόνισε: «Εξέστησαν καθορώντα τα των Αγγέλων στρατεύματα, Ιεράρχα, την σην καρτερίαν, δι᾽ ης καταβέβληκας … τον δεινόν κοσμοκράτορα», ψάλλει ο ιερός υμνογράφος προς τιμήν του εορταζομένου σήμερα αγίου ενδόξου ιερομάρτυρος Ελευθερίου, στον οποίο είναι αφιερωμένος ο ιστορικός αυτός ναός της Αλεξανδρουπόλεως και ο οποίος εορτάζει φέτος 100 χρόνια ιστορίας.
Τιμά ο ευσεβής και πιστός λαός της Αλεξανδρουπόλεως, γηγενείς και απόγονοι προσφύγων από τις αλησμόνητες πατρίδες του Πόντου, της Καππαδοκίας και της Μικράς Ασίας, έναν επίσκοπο της Εκκλησίας του Χριστού, έναν ομολογητή της πίστεως, έναν μάρτυρα της αληθείας, ο οποίος διήλθε όντως διά πυρός και σιδήρου, στα οποία τον υπέβαλαν οι διώκτες της πίστεως και εξήλθε «εις αναψυχήν», στην αναψυχή «της ελευθερίας των τέκνων του Θεού», και έγινε υπόδειγμα της ελευθερίας «ην Χριστός ημάς ηλευθέρωσεν».
Τιμά όμως μαζί με τον άγιο ιερομάρτυρα Ελευθέριο και συνεορτάζει την αγία μητέρα του, την αγία μάρτυρα Ανθία, η οποία δεν υπέμεινε μόνο το μαρτύριο της μητρικής της καρδίας, βλέποντας τον υιό της να υποφέρει τα φρικτά βασανιστήρια, προσευχόμενη στον Θεό να μείνει ο Ελευθέριος «πιστός άχρι θανάτου», αλλά ανεδείχθη και η ίδια μάρτυς του Χριστού, υπομένοντας για χάρη του τον αποκεφαλισμό.
Σήμερα όμως στον περικαλλή αυτόν ιερό ναό του αγίου ιερομάρτυρος Ελευθερίου, του οποίου πανηγυρίζουμε το ιωβηλαίο των εκατό ετών από την ανέγερσή του, δεν εξίστανται «τα των αγγέλων στρατεύματα» μόνο για την καρτερία του εορταζομένου αγίου ιερομάρτυρος και προστάτου του. Εξίστανται και τιμούν και την παρουσία της ιεράς και θαυματουργού και πανσέπτου εικόνος της Παναγίας της Σουμελά, η οποία ήλθε αυτές τις ημέρες για να συνεορτάσει μαζί σας την λαμπρή επέτειο του ιερού ναού του αγίου Ελευθερίου. Για να τιμήσει ως άλλη στοργική μητέρα τον εκλεκτό μάρτυρα της πίστεως στον Υιό της, τον άγιο ιερομάρτυρα Ελευθέριο, αλλά και τους ευσεβείς και πιστούς πρόσφυγες, οι οποίοι αφού υπέμειναν καρτερικά για αιώνες τους διωγμούς και τις ταλαιπωρίες που τους επεφύλαξαν ο φανατισμός και το μίσος προς τη χριστιανική πίστη και την ελληνική ταυτότητα και ιστορία, αναγκάσθηκαν να εκριζωθούν βίαια και άδικα και να πάρουν τον δρόμο της προσφυγιάς για να φθάσουν άλλοι εδώ, στην πόλη σας, και άλλοι σε άλλα μέρη της Ελλάδος και της οικουμένης.
Δεν ήταν δυνατόν η Σουμελιώτισσα Παναγία, η μητέρα των Ποντίων και όλων των προσφύγων, πρόσφυγας και η ίδια για την αγάπη των παιδιών της, που και εκείνα την ανταποδίδουν με τον σεβασμό και την τιμή τους αιώνες τώρα, αλλά και το Σωματείο «Παναγία Σουμελά», που διακονεί ακούραστα την ιερή εικόνα στο νέο κατοικητήριό της, στο όρος Βέρμιο της Ημαθίας, και το Ιερό Προσκύνημά της, να μην ανταποκριθούν με χαρά στο καρδιακό αίτημα των ευλαβών τέκνων της εδώ στην Αλεξανδούπολη αλλά και του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου σας, κυρίου Ανθίμου, ο οποίος από ευλάβεια προς την Παναγία αλλά και από αγάπη προς το ποίμνιό του κάλεσε την Παναγία να είναι σήμερα εδώ, κοντά σας.
Και έτσι είμεθα όλοι εδώ, με την ευγενή πρόσκλησή σας, Άγιε Αλεξανδρουπόλεως, για να τιμήσουμε την ιστορική αυτή επέτειο του ναού του αγίου Ελευθερίου, την προσφορά και τον κόπο των πατέρων σας, οι οποίοι σε δύσκολες εποχές ανήγειραν τον περικαλλή αυτόν ναό προς τιμήν του αγίου Ελευθερίου, με την πνευματική καθοδήγηση και έμπνευση του αοιδίμου πρώτου Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως, του από Αγκύρας, Γερβασίου Σαρασίτου, του καταγομένου από την Αργυρούπολη του Πόντου, ο οποίος και αναπαύεται στον αύλειο χώρο του ιερού αυτού ναού. Έχουμε την πεποίθηση ότι η μακαρία ψυχή του θα παρίσταται σήμερα νοερά, ευφραινόμενη για την εόρτιο αυτή επέτειο του ναού, παρουσία της σεβασμίας και χαριτοβρύτου εικόνος της Παναγίας Σουμελά, και για την αθρόα συμμετοχή των πνευματικών αυτού εκγόνων στην ιερά πανήγυρη του ιστορικού ναού του αγίου Ελευθερίου και την εορτή της ιεράς μνήμης του.
Επειδή όμως καμία εορτή και καμία επέτειος δεν έχει νόημα, εάν περιορίζεται σε μία εφήμερη πανήγυρη ή απλώς σε κάποιους εγκωμιαστικούς λόγους, ας εστιάσουμε εν συντομία στο περιεχόμενο της σημερινής εορτής και επετείου, αλλά και στην παρουσία της ιεράς και περιπύστου εικόνος της Υπεραγίας Θεοτόκου της Σουμελά, της μητέρας των Ποντίων.
Στην ιερά μορφή της συνοψίζονται ούτως ή άλλως δύο αλληλένδετα στοιχεία του Γένους μας: η ιστορική του μνήμη και η πίστη του στον Χριστό. Οι διωγμοί που υπέμειναν οι πατέρες και οι μητέρες μας ήταν και εθνικοί και θρησκευτικοί, γιατί ο Ελληνισμός από τότε που γνώρισε τον Χριστό ουδέποτε διαχώρισε την υπόστασή του και την πορεία του από την Ορθόδοξη πίστη. Και εάν επέτυχε να επιβιώσει ανά τους αιώνες, διερχόμενος και αυτός διά πυρός και σιδήρου και μαχαίρας και αγχόνης, όπως ο εορταζόμενος και τιμώμενος σήμερα άγιος ιερομάρτυς Ελευθέριος και η ευσεβής μητέρα του, η αγία μάρτυς Ανθία, το επέτυχε χάρη στην καρτερία την οποία επέδειξε, χάρη στη θέλησή του να αγωνισθεί για να μείνει σταθερός και αμετακίνητος στην ορθόδοξη πίστη και στις παραδόσεις των πατέρων και των αγίων· χάρη στη θέλησή του να μην αρνηθεί ούτε την εθνική του ταυτότητα αλλά ούτε και τον ακατάλυτο σύνδεσμό του με την Εκκλησία.
Και αυτό θα πρέπει να συνεχίσουμε να κάνουμε και εμείς, τιμώντας τους πατέρες μας και τους αγίους της Εκκλησίας μας. Να συνεχίσουμε εδραίοι και αμετακίνητοι όχι σε ένα άψυχο και μουσειακό παρελθόν, αλλά στη ζώσα παράδοση της πίστεώς μας και στα αείρροα νάματα της ελληνικής μας ταυτότητος και του πολιτισμού μας.
Σε έναν κόσμο στον οποίο η ιδιαιτερότητα διεκδικεί τα δικαιώματά της έναντι μιάς ομογενοποιήσεως των ανθρώπων εν ονόματι της παγκοσμιοποιήσεως, έχουμε χρέος και ευθύνη, εμπνευόμενοι από τους αγώνες και την καρτερία των αγίων της Εκκλησίας μας και των πατέρων μας, να διεκδικήσουμε με τη χάρη της Παναγίας μητέρας μας, της Υπεραγίας Θεοτόκου, τη δική μας ιδιαιτερότητα ως Ορθοδόξων και ως Ελλήνων, ως πιστών τέκνων της Αγίας του Χριστού Εκκλησίας, η οποία έχει λόγο ζωής και στον σύγχρονο κόσμο, τον κόσμο της τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης. Έχει λόγο ζωής, γιατί τον αντλεί από τον Χριστό, ο οποίος είναι η Ζωή, και τον διοχετεύει στον κόσμο διά της Παναγίας Μητέρας του και διά των αγίων του.
Με αυτές τις ταπεινές σκέψεις θα ήθελα να ευχαριστήσω πάλιν και πολλάκις από καρδίας τον Σεβασμιώτατο Ποιμενάρχη σας και προσφιλή εν Χριστώ αδελφό, Μητροπολίτη Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμο, καθώς και τα Συμβούλια όλων των Ποντιακών Συλλόγων και των Προσφυγικών Σωματείων για την ευγενή πρόσκλησή του και τη φιλόφρονα υποδοχή και φιλοξενία του, αλλά και για την ευκαιρία που μας προσέφερε να συνεορτάσουμε μαζί σας την 100η επέτειο του ιερού ναού του αγίου Ελευθερίου, τον οποίο ανίδρυσαν οι πατέρες σας.
Εύχομαι ταπεινά η χάρη της θαυματουργού εικόνος της Παναγίας Σουμελά, του ιερού αυτού θησαυρίσματος του ποντιακού και προσφυγικού Ελληνισμού, αλλά και του προστάτου σας αγίου ιερομάρτυρος Ελευθερίου, τη μνήμη του οποίου τιμήσαμε, να είναι πλούσια σε όλους μας.
Πηγή : vimaorthodoxias.gr