Μίκης Θεοδωράκης, Κώστας Γαβράς, Γιώργος Νταλάρας, Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, Κωνσταντίνος Φωτιάδης είναι μερικά από τα «βαριά» ονόματα που θα συναποτελέσουν την επιστημονική επιτροπή για την αξιολόγηση των εκθεμάτων του μουσείου Προσφυγικού Ελληνισμού που θα φτιαχτεί εντός του Κέντρου Αθλητισμού Μνήμης και Πολιτισμού «Αγία Σοφία» (νέο γήπεδο της ΑΕΚ) στην Νέα Φιλαδέλφεια. Παρουσιάστηκαν χθες το πρωί στο αμφιθέατρο του μουσείου της Ακρόπολης, σε ένα καθόλου τυχαίο σημείο, όπως τόνισε ο παρουσιαστής της εκδήλωσης «Η κιβωτός της Ρωμιοσύνης», δημοσιογράφος και πρώην βουλευτής, Γιώργιος Λιάνης. «Δεν είναι τυχαίο ότι η εκδήλωση αυτή γίνεται εδώ στον ιερό βράχο, όπου οι πρόγονοι μας το 1863 πήραν την απόφαση για την δημιουργία του μουσείου της Ακροπόλεως, πριν από 160 χρόνια», ήταν τα πρώτα λόγια που ξεστόμισε με σκοπό να δώσει μια συμβολική σημασία στο σημαντικό αυτό γεγονός.
Ο Γιώργος Λιάνης χαρακτήρισε την εκδήλωση ως «ευλογία». «Είναι συμβολισμός μιας Ελλάδας που θέλει να σηκωθεί λίγο ψηλότερα, είναι διαρκώς η ελληνική σκέψη που οπλίζει την χριστιανική αποκάλυψη έως την ηλιόλουστη ορθοδοξία για να γίνει ένα τέτοιο θαύμα. Ζούμε σήμερα την βαπτισματική μεγάλη προσπάθεια για την ίδρυση του Κέντρου Αθλητισμού Μνήμης και Πολιτισμού “Αγία Σοφία”», είπε, τονίζοντας τη σημασία αυτού του έργου μεταφέροντας μάλιστα και τις ευχές του οικουμενικού πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίου. Τέλος ευχαρίστησε τον Δημήτρη Παντερμαλή πρόεδρο του Μουσείου Ακρόπολης για την παραχώρηση της αίθουσας.
Στην συνέχεια προβλήθηκε βίντεο σχετικό με την δημιουργία τόσο του γηπέδου της ΑΕΚ όσο και του μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού στη Νέα Φιλαδέλφεια. Αμέσως μετά η Μαργαρίτα Θεοδωράκη κόρη του γνωστού μουσικοσυνθέτη, και επίτιμου προέδρου της επιστημονικής επιτροπής του μουσείου, Μίκη Θεοδωράκη, διάβασε την επιστολή του πατέρα της, η οποία μεταξύ άλλων έγραφε: «Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω γιατί με την ίδρυση του μουσείου Προσφυγικού Ελληνισμού χαρίζεται στους Έλληνες ένα πολύτιμο βήμα για την ανάδειξη του τεράστιου πλούτου και της μεγάλης συνεισφοράς της Μικράς Ασίας στη διαμόρφωση της σύγχρονης Ελλάδας. Η τιμή που μου κάνετε να μου προτείνετε να γίνω επίτιμος πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής του Μουσείου αυτού είναι μεγάλη. Βεβαίως όπως γνωρίζετε τόσο η ηλικία μου όσο και η υγεία μου δεν μου επιτρέπουν την ενεργό συμμετοχή μου. Αν όμως αυτή η τιμής ένεκεν παρουσία μου βοηθάει στην επίτευξη ενός τόσο υψηλού στόχου τότε με μεγάλη συγκίνηση την αποδέχομαι».
Την σκυτάλη πήρε η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ όπου στην ομιλία της τόνισε μεταξύ άλλων: «Έπρεπε να περιμένουμε έναν αιώνα για να κάνουμε το πρέπον, να περάσει ένας αιώνας για να γίνει το μουσείο του Προσφυγικού Ελληνισμού, κάτι που αποτελεί σκάνδαλο. Δεν υπάρχει στο πανεπιστήμιο ούτε έδρα για την ιστορία του προσφυγικού ελληνισμού, για την Ρωμιοσύνη, σε αντίθεση με τις ξένες χώρες. Χαίρομαι ιδιαίτερα που αυτό το έργο γίνεται από την ΑΕΚ».
Ο Γιώργος Νταλάρας, ο οποίος είναι και αυτός τιμητικά μέλος της επιστημονικής επιτροπής του μουσείου αλλά δεν μπόρεσε να παρευρεθεί λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων στην εκδήλωση, έστειλε τον δικό του χαιρετισμό. Την εκδήλωση χαιρέτησαν επίσης οι: Άντζελα Γκερέκου, Μιμή Ντενίση και ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης, ο οποίος υπενθύμισε ότι αυτή την περίοδο γίνεται μία προσπάθεια αναστήλωσης των οκτώ προσφυγικών πολυκατοικιών που υπάρχουν στη λεωφόρο Αλεξάνδρας απέναντι από το γήπεδο του Παναθηναϊκού, η οποία κοντεύει να ολοκληρωθεί. «Τις γλιτώσαμε δηλαδή από κατεδάφιση για να γίνει εκεί εμπορικό κέντρο. Κηρύχθηκαν διατηρητέες και οι δύο μπροστινές θα γίνουν μουσείο της προσφυγιάς. Μικρότερο βέβαια από αυτό της ΑΕΚ, αλλά είναι σημαντικό», ανέφερε συγκεκριμένα. Σημαντική ήταν και η τοποθέτηση, μέσω βίντεο, του καθηγητή μουσειολογίας, Γιώργου Παπαιωάννου, που έχει αναλάβει τη δημιουργία του μουσείου.
Αμέσως μετά η εκδήλωση πέρασε στους κύριους ομιλητές, οι οποίοι ήταν ο μητροπολίτης Νέας Ιωνίας και Φιλαδέλφειας Γαβριήλ, ο συγγραφέας και κριτικός θεάτρου Κώστας Γεωργουσόπουλος, ο ζωγράφος, σκηνογράφος και ενδυματολόγος Ιωάννης Μετζικώφ, ο ομότιμος καθηγητής ιστορίας Κωνσταντίνος Φωτιάδης, ο σκηνοθέτης Τάσος Μπουλμέτης, ο εκδότης Ανδρέας Μπαλτάς, ο πρώην τερματοφύλακας της ΑΕΚ και νυν πρόεδρος των παλαίμαχων ποδοσφαιριστών της ΑΕΚ Στέλιος Σεραφείδης.
Τελευταίος μίλησε ο εκδότης και γεωστρατηγικός αναλυτής, Σάββας Καλεντερίδης, για τα πρακτικά ζητήματα που εκκρεμούν σχετικά με το μουσείο και όχι για οράματα όπως και ο ίδιος είπε. Τόνισε ότι η προσπάθεια αυτή δεν είναι ανταγωνιστική με κανένα άλλο υφιστάμενο μουσείο. Είναι η πρώτη φορά που γίνεται απόπειρα να γίνει ένα μουσείο προσφυγικού ελληνισμού αναγνωρισμένο από το υπουργείο πολιτισμού και να εγγραφεί και μέλος του Διεθνές Συμβουλίου Μουσείων. «Στόχος της εκδήλωσης είναι η ευαισθητοποίηση του κόσμου με σκοπό να δοθούν στο μουσείο αντικείμενα που πιθανόν έχουν από τις οικογένειες τους. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με τα γραφεία της ΑΕΚ και εκεί θα τους δίνονται όλες οι απαραίτητες πληροφορίες. Εκτός από την δωρεά μπορεί να γίνει και το χρησιδάνειο», ανέφερε.
Παρόντες στην εκδήλωση ήταν ο γενικός γραμματέας αθλητισμού, Ιούλιος Συναδινός, ο πρώην υπουργός Κώστας Λαλιώτης, ο τεχνικός διευθυντής της ΠΑΕ ΑΕΚ Νίκος Λυμπερόπουλος, οι παλαίμαχοι ποδοσφαιριστές της ΑΕΚ Θωμάς Μαύρος, Κώστας Νεστορίδης, Ηλίας Ατματσίδης, Λύσανδρος Γεωργαμλής και Χρήστος Κωστής.
Κείμενο: Θοδωρής Μακρίδης
Φωτογραφίες: Βασίλης Καρυοφυλλίδης