Στον Πόντο κατά διάφορες εποχές εμφανιζόταν ο γουρζουλάς, δηλαδή η θανατηφόρος επιδημία πανώλης. Επειδή δεν είχαν καταφέρει να την αντιμετωπίσουν ιατρικά, η επιδημία αυτή τυρρανούσε και αποδεκάτιζε τον πληθυσμό. Οι κάτοικοι έπαιρναν διάφορα μέτρα προκειμένου να την αντιμετωπίσουν.
Μια παράδοση του λαού μας που διασώζεται αναφέρει πως τον γουρζουλά τον νίκησε ο Άγιος Δημήτριος και μάλιστα πίστευαν ότι ο μαχητής που απεικονίζεται στην εικόνα του αγίου που τον λογχίζει ο Άγιος Δημήτριος ήταν ο γουρζουλάς.
Επίσης, στα εξορκιστικά γητέματα που λέγανε για να φύγει το κακό ή ο κίνδυνος απ αυτόν που πειράχτηκε, συχνή ήταν η επίκληση της βοήθειας πολλών αγίων, μεταξύ των οποίων και του Αγίου Δημητρίου, όπως αποδεικνύεται και από το δίστιχο που ακολουθεί: Αέρ (Άγιε Γιώργιε) κι Αε- Δημήτρη, Άε- Θόδωρε, Άε- Νικόλα, τ’ ομμάτ’ ντ’ ομματάζ’ να σπάν’ και να τσακλίζ.
Πηγή: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών, Αρχείον Πόντου
