Τα Χριστούγεννα είναι μια από τις σημαντικότερες γιορτές της Χριστιανοσύνης, την οποία όλοι οι ευσεβείς χριστιανοί τιμούν με ευλάβεια και λαμπρότητα. Στον Πόντο οι ετοιμασίες για τον εορτασμό τους ξεκινούσαν νωρίς, καθώς επιθυμούσαν οι νοικοκυραίοι να είναι όλα όπως άρμοζαν στη σπουδαιότητα της μέρας.
Το μόνο που ανησυχούσε τους κατοίκους τις ημέρες εκείνες ήταν τα καλικατζαράκια, γνωστά στον Πόντο και ως πίζηλα (ανάλογα με την περιοχή λέγονταν και πίζουλα, πίζελα και πιζήαλα). Τα πίζηλα πίστευαν πως δρούσαν κατά τη διάρκεια του Δωδεκαημέρου (το οποίο ξεκινούσε από την παραμονή των Χριστουγέννων και τελείωνε των Φώτων). Συγκεκριμένα όταν νύχτωνε, ενοχλούσαν τους ανθρώπους και κυρίως τα παιδιά, ιδιαιτέρως τα αβάπτιστα, τις λεχώνες και γενικά τα αδύναμα άτομα.
Προκαλούσαν ζημιές και για να προστατευτούν οι άνθρωποι απεύφευγαν να κάνουν εξωτερικές δουλειές τη νύχτα. Επίσης, για να μην τους πλησιάσουν ψυθίριζαν προσευχές.
Τα πίζηλα εξαφανίζονταν των Φώτων, όταν και γινόταν ο αγισμός των υδάτων και επέστρεφαν και πάλι το επόμενο Δεωδεκαήμερο.
