Στον Πόντο τα Χριστούγεννα τα τιμούσαν με ευλάβεια και λαμπρότητα, καθώς είναι μια από τις σημαντικότερες γιορτές της Χριστιανοσύνης και ως γνωστόν οι Πόντιοι είναι βαθιά θρησκευόμενοι. Έδιναν, μεν, μεγάλη σημασία το θρησκευτικό κομμάτι των ημερών, ωστόσο δεν παρέλειπαν και τις ετοιμασίες για το γιορτινό τραπέζι.
Συγκεκριμένα στην Τραπεζούντα, τις μέρες αυτές τις γιόρταζαν όλοι μαζί, μέσα σε κλίμα θρησκευτικού φρονήματος και χαράς.
Την παραμονή όλα τα μαγαζιά έσφιζαν από ζωή, καθώς ο κόσμος έβγαινε για τα τελευταία ψώνια. Το βράδυ, όμως, όλα τα μαγαζιά έκλειναν, προκειμένου όλοι να ετοιμαστούν για τη μεγάλη ημέρα. Μπορεί οι μεγάλοι να είχαν το άγχος των εορταστικών ετοιμασιών, ωστόσο τα παιδιά ήταν πιο ανέμελα και το βράδυ της παραμονής, άφηναν τους μεγάλους να ασχοληθούν με τις ετοιμασίες και εκείνα έβγαιναν για να ψάλλουν τα κάλαντα, κρατώντας πολύχρωμα φαναράκια.
Επίσης, το βράδυ της παραμονής οι νοικοκυραίοι έκαιγαν στο τζάκι το «Χριστοκούρ’», ένα κούτσουρο, ειδικά κομμένο, για τη συγκεκριμένη μέρα. Το άναβαν με τον πρώτο χτύπο της καμπάνας και προσπαθούσαν να κρατήσουν την φωτιά αναμμένη τις τρεις μέρες των Χριστουγέννων, τα λεγόμενα «Χριστουήμερα». Επιπλέον, τοποθετούσαν το κούτσουρο έτσι ώστε να καίγεται όρθιο, καθώς πίστευαν πως έτσι θα τους φέρει καλοτυχία. Ήταν τόσο σημαντική αυτή η διαδικασία, που λόγω του φόβου τους μήπως αποκοιμηθούν και δεν ακούσουν το χτύπο της καμπάνας για να ανάψουν το «Χριστοκούρ’», είχαν αναθέσει στον «ζαγκότζον» να περάσει και να τους χτυπήσει την πόρτα με το ραβδί του.
Επιπλέον, την παραμονή, οι νοικοκυρές έφτιαχναν κουλούρια τόσο για το σπίτι τους, όσο και για τα ζώα τους, όπως επίσης και τα Χριστόψωμα. Στα Χριστόψωμα, τα οποία κατείχαν σημαντική θέση στο γιορτινό τραπέζι, έβαζαν καρύδια και μετά το ψήσιμο έριχναν από πάνω μέλι και στη συνέχεια με αμύγδαλα δημιουργούσαν τη γέννηση του Χριστού ή δημιουργούσαν ένα σταυρό και στη μέση τοποθετούσαν ένα ολόκληρο καρύδι.
Τα ξημερώματα των Χριστουγέννων όλοι οι κάτοικοι, μικροί και μεγάλοι, φορούσαν τα γιορτινά τους ρούχα και πήγαιναν στην εκκλησία, προκειμένου να παρακολουθήσουν τη χριστουγεννιάτικη λειτουργία. Όλα τα στασίδια ήταν γεμάτα από κόσμο, ο οποίος παρακολουθούσε με ευλάβεια τη Θεία Λειτουργία. Οι εκκλησίες της περιοχής, όπως ο Άγιος Βασίλειος, ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Γρηγορίου και η Αγία Μαρίνα, την ημέρα εκείνη «φορούσαν» κι εκείνες τα γιορτινά τους. Όλοι οι πολυέλαιοι και όλα τα καντήλια ήταν αναμμένα και λαμπάδες, μικρές και μεγάλες, υπήρχαν στα μανουάλια. Οι ιερείς φορούσαν τα χρυσά τους άμφια και οι ψάλτες, λόγω της ημέρας, φορούσαν κι εκείνοι ράσα.
Με το που ακουγόταν το «Χριστός γεννάται, δοξάσατε» ο χώρος μοσχοβολούσε θυμίαμα και λιβάνι.
Με την ανατολή του ήλιου γινόταν η απόλυσης και στη συνέχεια όλοι επέστρεφαν στα σπίτια τους προκειμένου να γιορτάσουν, με την οικογένεια και τους φίλους τους, τη γέννηση του Θεανθρώπου.
Μετά το φαγητό και τις ευχές που αντάλλασσαν, ακολουθούσε μουχαμπέτ’. Άλλωστε η μουσική και ο χορός είναι στο αίμα των Ποντίων και επιδίδονται σε αυτά με την πρώτη ευκαιρία.
