Η ανέγερση του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη, λίγα χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, αποσκοπούσε τόσο στην ενίσχυση της εθνικής σημασίας που σηματοδοτεί ο θάνατος για την υπεράσπιση της πατρίδας όσο και στην ανάδειξη της ιστορικής συνέχειας του νέου ελληνικού κράτους με το αρχαιοελληνικό κλασικό παρελθόν.
Η χωροθέτησή του στην πλατεία Συντάγματος (Πλατεία των Παλαιών Ανακτόρων) επιλέχθηκε στις αρχές του 1926. Ωστόσο, η κατασκευή του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη εγκρίθηκε το 1928 από το υπουργικό συμβούλιο με ανάθεση του έργου στον αρχιτέκτονα Εμμανουήλ Λαζαρίδη.
Το σχέδιο του μνημείου συνιστά κορυφαίο πολιτισμικό υπόδειγμα του μοντέρνου κλασικισμού. Είναι κατασκευασμένο από λαξευμένους πωρόλιθους, έχει ανάλημμα σχήματος «Π», με δύο πλευρικές κλίμακες.
Στο κέντρο του ημικυκλίου αναπαρίσταται ένας κενός τάφος – σαρκοφάγος, όπου κείτεται ένας πολεμιστής, ο οποίος κρατάει κυκλική ασπίδα και φοράει στο κεφάλι αρχαίο κράνος.
Το σώμα του αποδίδεται από τον καλλιτέχνη με τέτοιο τρόπο, ώστε να δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι είναι ζωντανό και έτοιμο να σηκωθεί για να συνεχίσει τη μάχη με τον εχθρό.
Εκατέρωθεν του Μνημείου έχουν γραφτεί δύο φράσεις από τον Επιτάφιο του Αθηναίου ιστορικού της Αρχαίας Ελλάδας, Θουκυδίδη.
Δεξιά, «ΑΝΔΡΩΝ ΕΠΙΦΑΝΩΝ ΠΑΣΑ ΓΗ ΤΑΦΟΣ» και αριστερά «ΜΙΑ ΚΛΙΝΗ ΚΕΝΗ ΦΕΡΕΤΑΙ ΕΣΤΡΩΜΕΝΗ ΤΩΝ ΑΦΑΝΩΝ».
Στους πελεκητούς πωρόλιθους του τοίχου είναι χαραγμένα ονόματα τόπων των ενδοξότερων και πολύνεκρων μαχών από τους Βαλκανικούς Πολέμους, τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, την Εκστρατεία στη Μεσημβρινή Ρωσία, τη Μικρασιατική Εκστρατεία και το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το 2014, προς τιμή των ηρώων του Πολεμικού και Εμπορικού Ναυτικού χαράχτηκαν τα τοπωνύμια: ΑΙΓΙΑΟ-ΙΟΝΙΟ-ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ-ΑΤΛΑΝΤΙΚΟΣ. Τα αποκαλυπτήρια του μνημείου έγιναν στις 25 Μαρτίου 1932, όπως γίνεται γνωστό από το ΓΕΣ.
Πηγή: newsbomb.gr