Με θετικές ειδήσεις πραγματοποιήθηκε η σύσκεψη της Επιτροπής για τον ποντιακό και προσφυγικό ελληνισμό, στο υπουργείου Εσωτερικών (Μακεδονίας – Θράκης) στη Θεσσαλονίκη το μεσημέρι της Τετάρτης 15 Ιουλίου 2020. Η επιτροπή συνεστήθη πέρυσι τον Μάιο και ένας από τους στόχους της, είναι τα Απολυμαντήρια στην Αρετσού στην Καλαμαριά, να γίνουν «Τόπος Ιστορικής Μνήμης» και να δημιουργηθεί ένα μνημείο και ένα μουσείο, για να θυμίζει την ιστορία των Ελλήνων προσφύγων στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Όπως δήλωσε ο συγκαλών τη σύσκεψη και πρόεδρος της αρμόδιας επιτροπής υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας – Θράκης) Θεόδωρος Καράογλου, ο χώρος των Απολυμαντηρίων Αρετσούς στην Καλαμαριάς, είναι ένα σημαντικό «τοπόσημο» για τον προσφυγικό ελληνισμό και πρέπει να αναδειχθεί, ως χώρος ιστορικής μνήμης.
Στο χώρο της σημερινής παραλίας της Αρετσούς στο Καράμπουρνου στην Καλαμαριά, τις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα λειτουργούσαν τα Απολυμαντήρια της Καλαμαριάς, ως χώρος Καραντίνας, για τον προσφυγικό ελληνισμό.
Σύμφωνα με αξιόπιστες μαρτυρίες και καταγραφές από το 1916 έως το 1924 στα «απολυμαντήρια στην παραλία της Αρετσούς «φιλοξενήθηκαν» περίπου 355.000 πρόσφυγες, συνολικά, ενώ 22.000 άτομα, ιδιαίτερα μικρά παιδιά, άφησαν την τελευταία πνοή τους εκεί, κυρίως, από τις ασθένειες και τις κακουχίες. Η συνάντηση εκπροσώπων της επιτροπής με τον υφυπουργό, έγινε το μεσημέρι της Δευτέρας 15 Ιουλίου 2020, στο διοικητήριο, παρουσία μελών της ειδικής επιτροπής που συνεστήθη με το ΦΕΚ της 31 Μαίου 2019 που την απαρτίζουν φορείς του ποντιακού ελληνισμού, υπηρεσιακών παραγόντων και άλλων εμπλεκομένων φορέων. Όπως είπε μετά το τέλος της συνάντησης ο υπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας – Θράκης) Θεόδωρος Καράογλου, συζητήσαμε για την ανάδειξη της ιστορικής μνήμης της παραλίας της Αρετσούς, όπου ήταν τα απολυμαντήρια, όπου οι χιλιάδες των προσφύγων που ήρθαν από την καθ’ ημάς Ανατολή, από την ευρύτερη Μικρά Ασία, τον Πόντο, από την Καππαδοκία, από την Ανατολική Ρωμυλία» και ανέφερε ότι η Μακεδονία και η Θράκη ήταν ο κύριος χώρος υποδοχής των προσφύγων και πρόσθεσε: «Ο ελληνισμός έχει βιώσει την προσφυγιά, έχει ματώσει, έχει δακρύσει όσο κανένας άλλος λαός. Η Μακεδονία και η Θράκη αποτελούν την “κιβωτό” των ξεριζωμένων Ελλήνων. Έχουμε χρέος να αφυπνίσουμε συνειδήσεις, να διδάξουμε την ιστορία στους νεότερους. Για εμάς το ζήτημα του προσφυγικού ελληνισμού είναι κορυφαίας σημασίας και πρέπει να το αναδείξουμε».
Στη σύσκεψη αποφασίστηκε να υπάρξει η συγκρότηση μιας ειδικής επιτροπής για την αξιοποίηση του συγκεκριμένου ιστορικού χώρου των πρώην απολυμαντηρίων της Καλαμαριάς, ως χώρου ιστορικής μνήμης και βέβαια η προσπάθεια για καταγραφή των προτάσεων από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για την αξιοποίηση και την ανάδειξη του χώρου αυτού, ως ένα «σημαντικό τοπόσημο» για τον προσφυγικό ελληνισμό. Αποφασίστηκε, επίσης, μέχρι τα μέσα Αυγούστου να έχει συγκροτηθεί η επιτροπή αυτή στο πλαίσιο της γενικότερης επιτροπής που θα έχει ως στόχο την ανάδειξη των Απολυμαντηρίων ως τόπο ιστορικής μνήμης και να επισκεφθεί το χώρο για να δει πώς θα αξιοποιηθεί. Ο Θεόδωρος Καράογλου, μεταξύ άλλων σε δηλώσεις τους μετά το τέλος της σύσκεψης, χαρακτήρισε την ενέργεια του προέδρου της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί, ως «απαράδεκτη», λέγοντας ότι «επιβάλει στον ελληνισμό να είναι σε εγρήγορση» και «να θυμάται την ιστορία του» και πρόσθεσε: «Λαός που δεν γνωρίζει την ιστορία του δεν έχει προοπτική και μέλλον. Εμείς, λοιπόν, θα είμαστε έτοιμοι και θα ξαναθυμηθούμε, οι παλαιότεροι, την ιστορία και θα διδάξουμε στα παιδιά μας την ιστορία που θα πρέπει να ξέρουν». Ο Θεόδωρος Καράογλου, τόνισε πως είναι δεδομένη η θέληση του πρωθυπουργού για τη δημιουργία μουσείου προσφυγικού ελληνισμού στο πάρκο του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά και επισήμανε πως γίνονται ενέργειες σε αυτή την κατεύθυνση. Σημείωσε, ωστόσο, ότι είναι επίσης σε θετική κατεύθυνση το να αναδειχθούν και τα «απολυμαντήρια» της Καλαμαριάς, ως ένα σημαντικό «τοπόσημο» για τον προσφυγικό ελληνισμό, αφού από εκεί πέρασαν όλοι οι πρόσφυγες πριν να εγκατασταθούν στις διάφορες πόλεις και σε χωριά στην ελληνική επικράτεια.
Ο αντιπεριφερειάρχης Στάθης Αβραμίδης, ανέφερε ότι «υπάρχει το ειδικό χωροταξικό σχέδιο που εκπόνησε η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας» και πρόσθεσε ότι «έχει οριστεί το σημείο όπου θα γίνει ο μουσειακός χώρος, ή ότι άλλο αποφασιστεί» και ότι αυτό επιτάσσει η απόδοση τιμής στην μνήμη των προσφύγων. Ο δήμαρχος Καλαμαριάς Γιάννης Δαρδαμανέλης χαρακτήρισε «θετική τη σύσκεψη αυτή στο ΥΜΑΘ γιατί βοηθά να περάσουμε από τα χαρτιά στην πράξη» και υπενθύμισε ότι σε αυτή την κατεύθυνση έχει κινηθεί ομόφωνα και ο δήμος με το αίτημα προς την ΕΤΑΔ για παραχώρηση του χώρου, ώστε να γίνει χώρος μνήμης η περιοχή των πρώην απολυμαντηρίων της Καλαμαριάς και πρόσθεσε: «Το να κάνουμε ένα χώρο μνήμης για τους προγόνους μας, είναι μια υποχρέωση που έχουμε όλοι, Καλαμαριώτες και μη, πρόσφυγες και μη, απέναντι σε αυτούς που κατάφεραν αυτούς τους τόπους να τους κάνουν ό,τι είναι σήμερα η Καλαμαριά και η υπόλοιπη Ελλάδα».
Στη σύσκεψη συμμετείχαν επίσης, ο περιφερειακός διευθυντής εκπαίδευσης Αλέξανδρος Κόπτσης, ο δημοτικός σύμβουλος Θεσσαλονίκης και πρόεδρος του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης Βασίλης Γάκης, η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Χριστίνα Σαχινίδου, ο Παύλος Γαλεγαλίδης πρόεδρος του Συνδέσμου Ποντιακών Σωματείων Μακεδονίας Θράκης της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος, ο εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Παλιννοστούντων Ομογενών από την πρώην Σοβιετικής Ένωση, από την Έδρα Ποντιακών Σπουδών ο επίκουρος καθηγητής Κυριάκος Χατζηκυριακίδης και ο επιστημονικός συνεργάτης Θεοδόσης Κυριακίδης, ο πρόεδρος του Ιστορικού Αρχείου Προσφυγικού Ελληνισμού του δήμου Καλαμαριάς Ανανίας Τσιραμπίδης, εκ μέρους της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών και του προέδρου του Χρήστου Γαλανίδη, ο Φόρης Πεταλίδης και υπηρεσιακοί παράγοντες.
Πηγή: efxinospontos.gr
