«Αναστερώ (Θυμάμαι) τα παλαιά». Αυτά τα λόγια ενός παραδοσιακού ποντιακού σκοπού συνοψίζουν την ετήσια εκδήλωση για την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου στην αίθουσα Μαράνα του Hurstville στα νότια προάστια του Σύδνεϋ. Ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας κ.κ. Μακάριος ήταν ο κύριος ομιλητής με περίπου 400 αντιπρόσωποι των κοινοτήτων των Αρμενίων, των Ασσυρίων, και των Εβραίων της Αυστραλίας, μαζί με πλήθος ομογενών.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε άψογα από την Επιτροπή Ημέρας μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων, η ενωμένη προσπάθεια των τριών ποντιακών σωματείων της Νέας Νοτίου Ουαλίας «Ποντοξενιτέας» (πρόεδρος κ Μαρία Άνθονυ), «Παναγία Σουμελά» (πρόεδρος κ Παναγιώτης Παπουλίδης) και «Διογένης» Wollongong (πρόεδρος Νικόλαος Χρυσοστομίδης), μαζί με την Ομοσπονδία Ποντιακών Σωματείων Αυστραλίας (πρόεδρος κ Παναγιώτης Στεφανίδης). Τα άλλα μέλη της Επιτροπής είναι οι κυρίες Ελένη Μακρή, Ελένη Φλαμπουρίδου, Νένα Λαμπούση, οι κύριοι Δημήτρης Κουκλίδης και Χρήστος Κλαζίδης κι ο Δρ Παναγιώτης Διαμάντης.
Η εκδήλωση της Ημέρας Μνήμης 2021 διοργανώθηκε υπό την αιγίδα της Εθνικής Επιτροπής για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Εθνική παλιγγενεσία Επανάσταση της Ιεράς μας Αρχιεπισκοπής.
Έντονη η συμμετοχή της νεολαίας, κάποιοι ντυμένοι με παραδοσιακές ποντιακές φορεσιές και κρατώντας αναμμένα κεριά εις μνήμη των αδικοχαμένων και των επιζώντων της Γενοκτονίας καθώς εισήλθαν στην αίθουσα, μπροστά από τον Σεβασμιώτατο και άλλους ιερείς και ορίζοντας μία όμορφη ατμόσφαιρα.
Στον δίγλωσσο Κύριο Λόγο του, ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας κ.κ. Μακάριος επικεντρώθηκε στον πολιτισμό του Πόντου πριν από την Γενοκτονία του 1914-1924, οι ρόλοι της Εκκλησίας σαν θρησκευτικός, επιμορφωτικός και πολιτιστικός φορέας στον Πόντο καθώς και η μετέπειτα καταστροφή αυτού.
«Όλοι οι υπεύθυνοι θα πρέπει να ντρέπονται», δήλωσε ο Ποιμενάρχης μας. «Οι νεώτερες γενεές πρέπει να βγάζουν την αλήθεια γιατί η τελευταία φάση της γενοκτονίας είναι να σβήσει η μνήμη. Δεν θα ξεχάσουμε την ιστορία μας. Δεν θα ξεχάσουμε το ποιοί είμαστε. Δεν θα ξεχάσουμε από που ήρθαμε.»
Στο θέμα της καταπολέμησης της γενοκτονίας και του χαμού της μνήμης με το να θυμόμαστε το παρελθόν επίσης αναφέρθηκε και η πρωθυπουργός της Νέας Νοτίου Ουαλίας κ Gladys Berejiklian. Το μήνυμά της το διάβασε ο πολιτειακός γερουσιαστής κ Πήτερ Πούλος MLC, ο αρχηγός του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος αιδ. Fred Nile MLC και ο Γενικός Πρόξενος κ Χρήστος Καρράς.
«Προσφέρω την υποστήριξή μου στα μέλη της ελληνικής κοινότητας της Νέας Νοτίου Ουαλίας, τιμώντας την μνήμη εκατοντάδων χιλιάδων αντρών, γυναικών και παιδιών οι οποίοι σκοτώθηκαν καθώς και τον πολιτισμό η οποία καταστράφηκε,» δήλωσε στο μήνυμά της η πολιτειακή πρωθυπουργός.
Ο κ Καρράς έδωσε έμφαση στο ότι «ο αγώνας για την αναγνώριση της Γενοκτονίας συνεχίζεται», τονίζοντας ότι «αποτελεί υποχρέωσή μας να γνωρίζουμε και να τιμήσουμε την ιστορία μας. Όχι για να αποδώσουμε ευθύνες, αλλά για να εξασφαλίσουμε το ότι τέτοια στυγερά εγκλήματα δεν επαναληφθούν».
Το παρόν επίσης έδωσαν το πολιτειακός βουλευτής Steve Kamper MP (Rockdale), ο κ Vic Alhadeff (πρώην CEO του Εβραϊκού Συμβουλίου της ΝΝΟ) μαζί με στελέχη της νεολαίας του οργανισμού, η κ Sarine Soghomonian μαζί με στελέχη της Αρμενικής Εθνική Επιτροπής της Αυστραλίας, ο κ Hermiz Shaheen μαζί με αντιπροσώπους του Ασσυριανού Εθνικού Συμβουλίου της Αυστραλίας, και εκατοντάδες ομογενών, πολλοί από αυτούς απόγονοι επιζώντων της Γενοκτονίας.
Κεντρική θέση είχαν και η επόμενη γενιά ηγετών της ποντιακής πατριάς της Νέας Νοτίου Ουαλίας. Η Χρυσάνθη Διασινού, η Ελένη Λαμπούση, η Αναστασία Παπαστεφάνου, ο Kyle Κλαζίδης, και ο Μάριος Άνθονυ μίλησαν πολύ εύλογα για την «Παιδεία και τη Αλήθεια», καθώς και η σημασία για τους ίδιους, σαν αυστραλογεννημένοι απόγονοι επιζώντων της Γενοκτονίας, της αυστραλιανής κοινοβουλευτικής αναγνώρισης των Γενοκτονιών των γηγενών λαών του πόντου, της Ανατολίας και της Θράκης.
Επίσης, χρέη τελετάρχη εκτέλεσαν άψογα η φοιτήτρια Μία Καρατάσα μαζί με τον γνωστό Σπύρο Παπαστεφάνου.
Η Ηνωμένη Πρωτοβουλία Δικαίωσης (Joint Justice Initiative), οι συντονισμένες προσπάθειες των κοινοτήτων των Αρμενίων, Ασσυρίων κι Ελλήνων υπέρ της αναγνώρισης των Γενοκτονιών από το αυστραλιανό κοινοβούλιο, ήταν το θέμα μιάς συζήτησης στρογγυλού τραπεζιού. Ομιλητές ήταν η Sarine Soghomonian (Αρμενική Εθνική Επιτροπή), ο Hermiz Shaheen (Ασσυριανό Εθνικό Συμβούλιο), η Εβαλένα Χιλά (Νεολαία της Ομοσπονδίας) κι ο γενοκτολόγος Δρ Παναγιώτης Διαμάντης.
Μέλη της Αυστραλιανής Ελληνικής Χορωδίας τραγούδησαν τους Εθνικούς Ύμνους, ενώ ο Ηλίας Θεοδωρίδης με την λύρα συνόδευσε τον φοιτητή Κώστα Παπουλίδη στην παρουσίαση του παραδοσιακού σκοπού «Αναστερώ (Θυμάμαι) τα παλαιά», εμπλουτίζοντας την εκδήλωση με μουσική και τραγούδι.
Η αίθουσα επίσης στολίστηκε από έκθεση φωτογραφιών εκκλησιών και μοναστηριών του Πόντου, κάποια από τα οποία διατηρούνται, κάποια από τα οποία έχουν χαθεί.
Στην εκδήλωση επίσης παρουσιάστηκαν τιμητικές αναγνωρίσεις για τις προσπάθειες τριών κορυφαίων υποστηρικτών του κινήματος της αναγνώρισης της Γενοκτονίας:
- ο αιδ. Fred Nile MLC για τον ρόλο του στο κίνημα υπέρ της αναγνώρισης επί μιάς δεκαετίας,
- ο Vic Alhadeff για τις προσπάθειές του υπέρ ψηφίσματος του Εβραϊκού Συμβουλίου της Νέας Νοτίου Ουαλίας με το οποίο καλούν το αυστραλιανό κοινοβούλιο να αναγνωρίσει τις Γενοκτονίες των Ελλήνων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων, και
- ο Κώστας Αντωνιάδης (πρώην πρόεδρος της Ποντιακής Κοινότητας Μελβούρνης και της Συντονιστικής Επιτροπής Ημέρας Μνήμης στην Μελβούρνη) για τις προσπάθειές του υπέρ ανάδειξης του έργου του Major George Devine Treloar με τους επιζώντες των γενοκτονιών την δεκαετία του 1920.
Η επόμενη εκδήλωση της Επιτροπής θα είναι τον Σεπτέμβριο 2021, σημειώνοντας 99 χρόνια από το ολοκαύτωμα της Σμύρνης.