Μια «εξαιρετικά δυνατή» έκθεση, αυτή της πολυθεματικής του καθηγητή Κωνσταντίνου Φωτιάδη «Πόντος: Δικαίωμα και υποχρέωση στη μνήμη», έρχεται να σηματοδοτήσει μια νέα δυναμική παρουσία των Ποντίων στο προσκήνιο της ιστορίας, έναν χρόνο πριν από την επέτειο των 100 χρόνων από την Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και ύστερα από αρκετές «ταλαιπωρίες» που ταλάνισαν και ταλανίζουν τον ποντιακό χώρο.
Για ένα μήνα, από τις 27 Απριλίου μέχρι και τις 27 Μαΐου 2018, η καρδιά του ποντιακού ελληνισμού θα χτυπά στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, και συγκεκριμένα στο περίπτερο 2.
Στην Έκθεση, τα εγκαίνια της οποία θα γίνουν την Παρασκευή 27 Απριλίου 2018 στις 19:00, έρχονται σε πρώτο πλάνο ο πολιτισμός, η ιστορία, η θρησκεία και η παράδοση των Ποντίων μέσα από εισηγήσεις αλλά και από διάφορες άλλες παράλληλες εκδηλώσεις.
«Για τα 100 χρόνια δεν θα κάνω κάτι άλλο, τα κάνα φέτος», λέει στην ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑ.gr ο καθηγητής Κωνσταντίνος Φωτιάδης, τονίζοντας ότι θα πρέπει όλοι «να συντονιστούν και να ακολουθήσουν μια ενιαία γραμμή» για «να υπάρχει κάτι πολύ σημαντικό», καταλήγει.
Το σχόλιο του καθηγητή μαζί με το πρόγραμμα των εκδηλώσεων, που ανάρτησε στο διαδίκτυο
«Πέρασαν ενενήντα πέντε χρόνια από την περίοδο της καταστροφής, της γενοκτονίας, του ξεριζωμού και της προσφυγιάς. Ως σήμερα δεν τολμήσαμε να δούμε κατάματα της τραγωδία του ελληνισμού δεν αναδείξαμε τα βαθύτερα αίτια, που οδήγησαν τον ελληνισμό της τρισχιλιόχρονης Μικρασίας στο θάνατο. Συνεργήσαμε εγκλωβισμένοι από την Πολιτεία και τους ιδεολογικούς μηχανισμούς της στην απαξίωση της ιστορίας μας. Δεν τολμήσαμε να διεκδικήσουμε το δικαίωμα στην ιστορική μνήμη.
Μόνο εκδηλώσεις μνημοσύνων, τελούσαμε και τελούμε.
Πιο οδυνηρή κι από την μεγαλύτερη τραγωδία, μας συμβουλεύει ο μεγάλος πολιτικός της αλύτρωτης Κύπρου Βάσος Λυσαρίδης, είναι η απάθεια στην αντιμετώπιση της. Και πιο εξευτελιστική θα ήταν η τυχόν αδράνεια των παθόντων και των επιγόνων. Γι΄ αυτό, μας συμβουλεύει δικαιούμαι να ανακράξω: “Καταραμένος να παραμείνω στην αδιάστατη αιωνιότητα.
Αν ξεχάσω τις κραυγές των νηπίων. Τους ρόγχους των απαγχονισθέντων τις πατημασιές των πεταλωμένων τον ανίκητο πόνο των βιασθέντων την οργή των μαρτύρων και μαρτυρησάντων. Το περήφανο βλέμμα του αδούλωτου Πόντιου. Την λαλιά που φιμώθηκε και ξαναζωντάνεψε στην εξορία. Τις ρίζες που αρνούνται να πεθάνουν. Δεν μας ταιριάζει η ετεροχρονισμένη εκδίκηση. Όμως δεν μας ταιριάζει και η παθητική αμνησία. Δεν είναι μόνο η γενιά που χάθηκε. Δεν είναι μόνο οι γενιές. Που ορφάνεψαν. Είναι και οι γενιές που θαμμένες στα πολυχιλιόχρονα χώματα παραμένουν φρουροί της μνήμης και απαιτούν δικαίωση”.
Η συγχώρεση είναι αρετή. Όμως προϋποθέτει την μετάνοια του εγκληματία και των επιγόνων, την αναγνώριση του εγκλήματος και τα διορθωτικά εφικτά μέτρα για μετρίαση του μεγέθους των εγκληματικών πράξεων. Γιατί οι δολοφονηθέντες αρνούνται να ενταφιαστούν.
Στην ιστορική παρακμή του ποντιακού ελληνισμού καθοριστικό ρόλο έπαιξε και το πολιτικό κλίμα της πατρίδας μας, που ήταν πάντα εχθρικό και ταυτόχρονα κατασταλτικό. Η προσφυγιά, το Ελληνοτουρκικό Σύμφωνο Φιλίας Βενιζέλου-Ινονού, η δικτατορία, ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, ο εμφύλιος πόλεμος, η ξενοκρατία και η χούντα της επταετίας δεν επέτρεπαν την ανάδειξη επικίνδυνων “διά την καθεστηκυίαν τάξιν” λευκών σελίδων της σύγχρονης ιστορίας μας. Η λογοκρισία και ο χαφιεδισμός φυλάκισαν τη μνήμη των προσφύγων της πρώτης γενιάς, με αποτέλεσμα να μην προβάλλονται και να αναδεικνύονται τα θέματα αυτά. Κι όταν λυτρωθήκαμε από τα καρκινώματα των πέτρινων χρόνων, ήρθαν τα κόμματα και οι σύνδικαλιστικο-ποντιακοί κόμματο-πατέρες να εξαγοράσουν αντί πινακίου φακής ό,τι παρέμεινε ακόμη όρθιο και ζωντανό. Του χρόνου συμπληρώνονται εκατόν χρόνια από τη Γενοκτονία των προγόνων μας. Για αυτό επιβάλλεται ενωμένοι πλέον να προχωρήσουμε στον κοινό αγώνα. Να καταδικάσουμε τον Κρεοντισμό, αναδεικνύοντας το ρόλο της Αντιγόνης».
Χρήστος Τοπαλίδης, ΠΟΕ
«Η πολυθεματικη έκθεση του Κώστα Φωτιάδη για την γενοκτονία των προγόνων μας, αποτελεί μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία, η οποία τίθεται υπό την αιγίδα δύο ανώτατων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και της Έδρας Ποντιακών Σπουδών», αναφέρει στο ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑ.gr ο πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος, Χρήστος Τοπαλίδης. «Η παρουσία της και μόνο στην πόλη της Θεσσαλονίκης, για έναν ολόκληρο μήνα, θεωρώ πως θα αποτελέσει το αναγκαίο εκείνο στοιχείο που θα μιλήσει στις καρδιές των συμπατριωτών μας και θα αφυπνίσει ενδεχομένως συνειδήσεις που τελούσαν εν υπνώσει, όσον αφορά το ζήτημα της διεκδίκησης της αναγνώρισης της γενοκτονίας, ούτως ώστε να συστρατευθούν ακόμη περισσότεροι στον αγώνα εν όψει και της εκατονταετίας», καταλήγει.
Χριστίνα Σαχινίδου, ΠΟΠΣ
«Επιτέλους πραγματοποιείται κάτι το οποίο δίνει μια άλλη διάσταση, έξω από αυτές τις εκδηλώσεις μνήμης που κάνουμε» ανέφερε στο ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑ.gr η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων, Χριστίνα Σαχινίδου, χαρακτηρίζοντας την Έκθεση «plus» και «εξαιρετική», και την προσέγγιση του καθηγητή Κ. Φωτιάδη ως «μια επανάσταση» που ξεφεύγει από τετριμμένα».«Είμαστε υποχρεωμένοι να στηρίζουμε τέτοιες εκδηλώσεις από όπου και αν προέρχονται», είπε μεταξύ άλλων, ενώ τόνισε ότι «είναι χρέος στο γένος, η συμμετοχή μας και η παρουσία μας» σε αυτήν, καλώντας όλους —ανάμεσα και τα σωματεία της ΠΟΠΣ— να δώσουν δυναμικό παρών.
Θεοδόσης Κυριακίδης, θεολόγος και συνεργάτης της Έδρας Ποντιακών Σπουδών
«Ο Κωνσταντίνος Φωτιάδης είναι ένα πρόσωπο, που λόγω της ιδιότητας που είχε και της συνεργασίας που έκανε ειδικά για τη γενοκτονία, μπορεί να ενώσει διάφορα πρόσωπα από διάφορους χώρους, ειδικά από τον επιστημονικό«, αναφέρει το ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑ.gr ο θεολόγος-ιστορικός, Θεοδόσης Κυριακίδης, τονίζοντας ότι η έκθεση είναι πολύ πιο ολοκληρωμένη και με περισσότερο υλικό. «Είναι μια καλή υπενθύμιση πως, ενωμένες οι δυνάμεις, μπορούν να δώσουν αυτό το στίγμα που θέλουμε να δώσουμε για τη γενοκτονία», καταλήγει.
Την πολυθεματική έκθεση συνδιοργανώνουν η ΔΕΘ HELEXPO, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, η Έδρα Ποντιακών Σπουδών του ΑΠΘ, το Κέντρο Ποντιακών Μελετών και το Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Καλαμαριάς.
Δείτε αναλυτικά το πρόγραμμα των εκδηλώσεων εδώ.
Βασίλης Καρυοφυλλίδης
