Την Κυριακή 16 Ιουνίου 2024 στη Μακρόνησο, η Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος (Π.Ο.Ε.), η Πανελλήνια Ένωση Ασσυρίων και ο Σύλλογος Ποντίων «Αργοναύται-Κομνηνοί», πραγματοποιήσαν τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου, που ανεγέρθηκε στο χώρο του Λοιμοκαθαρτηρίου, στο Ν.Δ. άκρο του νησιού.
Έπειτα από συστηματική έρευνα, έναν αιώνα μετά, εντοπίστηκε ο ακριβής γεωγραφικός χώρος του Λοιμοκαθαρτηρίου. Μέσω του Συλλόγου Ποντίων «Αργοναύται-Κομνηνοί», υποβλήθηκε επίσημο αίτημα και αρχιτεκτονικά σχέδια στο αρμόδιο Τμήμα Νεότερων Μνημείων του YΠ.ΠΟΛ.Α, για την ανέγερση του Μνημείου.
Στόχος της ανέγερσής του είναι να μην ξεχαστούν οι πρόσφυγες Έλληνες του Πόντου και Ασσύριοι, που μετά την έξοδό τους από τις πατρογονικές τους εστίες κατά τη Γενοκτονία που υπέστησαν, άφησαν στον συγκεκριμένο χώρο την τελευταία τους πνοή. Στόχος, επίσης, είναι να τιμηθούν και οι υγειονομικές υπηρεσίες του Ελληνικού και Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού και οι Αμερικανίδες ιατροί της οργάνωσης «American Women’s Hospitals» (AWH), για την ανιδιοτελή προσφορά τους στην περίθαλψη των προσφύγων.
Διαβάστε το σχετικό δελτίο τύπου που εξέδωσε ο Σύλλογος Ποντίων «Αργοναύται-Κομνηνοί»:
«Την Κυριακή 16 Ιουνίου 2024 στη Μακρόνησο, πραγματοποιήθηκε με επιτυχία η εκδήλωση αποκαλυπτηρίων του Μνημείου που ανεγέρθηκε εκεί στη μνήμη αφενός των Ελλήνων προσφύγων του Πόντου και Ασσυρίων και αφετέρου του υγειονομικού προσωπικού του Ελληνικού και Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού και της οργάνωσης εθελοντριών ιατρών «American Women’s Hospitals», που με αυταπάρνηση προσέφεραν τις υπηρεσίες τους.
Ο Σύλλογος Ποντίων «Αργοναύται – Κομνηνοί» συνδιοργάνωσε την εκδήλωση μαζί με την Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος και την Πανελλήνια Ένωση Ασσυρίων.
Μετά το τρισάγιο ακολούθησαν σύντομοι χαιρετισμοί από τους: κ. Γιώργο Βαρυθυμιάδη, Πρόεδρο της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος, κ. Κυριάκο Μπατσάρα, Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Ασσυρίων, κ. Χρήστο Τσοκάνη, βουλευτή Β’ Δυτικής Αττικής του ΚΚΕ, κ. Στυλιανό Γκρέκα, Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Κέας, κ. Δημήτριο Λουκά, Δήμαρχο Λαυρεωτικής και τον Δήμαρχο Καλλιθέας κ. Κώστα Ασκούνη.
Ο Πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων «Αργοναύται – Κομνηνοί» κ. Θεόφιλος Καστανίδης, που ερεύνησε ενδελεχώς το θέμα του λοιμοκαθαρτηρίου Μακρονήσου και τα πορίσματα της έρευνάς του δημοσιεύτηκαν στο βιβλίο «Το Μακρονήσι των προσφύγων λύνει τη σιωπή του 1922-23», παρουσίασε σε συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα το θέμα της παραμονής των προσφύγων πάνω στο νησί, τελευταίο σταθμό της συστηματικής Γενοκτονίας που διαπράχθηκε σε βάρος τους από τους Νεότουρκους. Εξήρε, επίσης, την προσφορά του Ελληνικού και Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού, για τη δημιουργία των υποδομών και την τροφοδοσία του νησιού και τις εθελόντριες αμερικανίδες ιατρούς της οργάνωσης «American Women’s Hospitals», που με αλτρουϊσμό και αυτοθυσία προσέφεραν τις υπηρεσίες τους συνοδεύοντας τους πρόσφυγες από τα παράλια του Ευξείνου Πόντου μέχρι και την Ελλάδα.
Αναφέρθηκε στην έρευνα που ξεκίνησε με αφορμή τις αφηγήσεις του παππού του Θεόφιλου Καστανίδη και διεξήχθη μέσα από βιβλία, περιοδικά και φωτογραφίες καθώς και στην επιτόπια έρευνα στο νησί, για τον γεωγραφικό εντοπισμό του χώρου του λοιμοκαθαρτηρίου μαζί με τους άλλους δύο συνδιοργανωτές.
Στην συνέχεια εξέφρασε τις ευχαριστίες του, καταρχάς στο Υπουργείο Πολιτισμού και το αρμόδιο Τμήμα Νεωτέρων Μνημείων για την αδειοδότηση του έργου του Μνημείου και της πραγματοποίησης των εγκαινίων, τους εκπροσώπους της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Αυτοδιοίκησης για την αρωγή τους στην δύσκολη προσπάθεια, όσους συνεισέφεραν οικονομικά στην διεκπεραίωση του έργου και στη φιλόπονη συνεργασία με τους άλλους δύο συνδιοργανωτές της εκδήλωσης.
Τέλος, εξήγησε τη θέση, τον τρόπο τοποθέτησης του Μνημείου και όσα σκαλίστηκαν στην επιφάνειά του και κατέληξε τονίζοντας ότι η παρουσία των απογόνων των προσφύγων πάνω στο νησί σήμερα αποδεικνύει ότι η Ιστορία δεν παραγράφεται.
Οι συνδιοργανωτές στην συνέχεια αποκάλυψαν το Μνημείο και τοποθέτησαν, μέσα στο χώμα, στη βάση του, μεταλλικό κουτί, που περιείχε χώμα και άνθη από περιοχές του ιστορικού Πόντου.
Αναμνηστική πλακέτα επιδόθηκε επιτόπου στον εκπρόσωπο του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού και μία ακόμη θα επιδοθεί στον κ. Γεώργιο Τσούνη, Αμερικανό Πρέσβη στην Ελλάδα, προς τιμήν των Αμερικανίδων Ιατρών της AWH και του Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού, για την συμβολή τους στην περίθαλψη των Ελλήνων Προσφύγων του Πόντου και των Ασσυρίων στο Λοιμοκαθαρτήριο της Μακρονήσου την περίοδο 1922-23.
Τη μουσική συνοδεία της εκδήλωσης έφερε σε πέρας με επιτυχία ο λυράρης του Συλλόγου Ποντίων «Αργοναύται – Κομνηνοί» κ. Ηλίας Αβραμίδης. Ερμήνευσε τα τραγούδια «Αναστορώ τα παλαιά» και «Τσολ’ κι’ έρημον Καραπουρούν». Οι παρευρισκόμενοι συγκινήθηκαν ιδιαιτέρως με τον στίχο του δεύτερου τραγουδιού, που τραγουδούσαν οι Έλληνες του Πόντου, πάνω στο καράβι, που τους μετέφερε στην Ελλάδα «Σαράντα μέρες πρόσφυγοι εκεί είχαν καραντίνα, τα λείμψανα ασό παπόρ σην θάλασσαν εσύρναν.», ο οποίος θα θυμίζει πάντα όσους χάθηκαν εκεί.
Αιωνία η μνήμη τους!»
