Ο γενοκτονολόγος και ιστορικός του πανεπιστήμιου Τεχνολογίας του Σίδνεϊ της Αυστραλίας, δρ Παναγιώτης Διαμάντης —αν και δεν το συνηθίζει όπως τονίζει και ο ίδιος— έστειλε μια δημόσια επιστολή στην ομογενειακή εφημερίδα της Μελβούρνης Νέος Κόσμος, για να «ξεκαθαρίσει» τα πράγματα σχετικά με κάποιες ανακρίβειες που γράφτηκαν, στην εν λόγω εφημερίδα, για την υπόθεση του μνημείου για τον George Devine Treloar στο Ballarat της Μελβούρνης.
Ακολουθεί ολόκληρη η επιστολή του δρ Παναγιώτη Διαμάντη:
«George Devine Treloar: η προϊστορία του αγάλματος στο Ballarat
Αν και δεν το συνηθίζω, νοιώθω την ανάγκη να διορθώσω κάποιες ανακρίβειες σχετικά με τα κείμενα στον Νέο Κόσμο (Σάββατο 2 και Πέμπτη 7 Φεβρουαρίου 2019) για την υπόθεση του μνημείου για τον George Devine Treloar στο Ballarat. Τα άρθρα δεν αναφέρουν την πλήρη αλήθεια της υποθέσεως. Οφείλει ο Νέος Κόσμος να τα δημοσιεύσει για να έχει πλήρη γνώση η ομογένεια για την ιστορία της μεγάλης αυτής προσωπικότητας.
Ο πρώτος ο οποίος παρουσίασε την ιστορία του George Devine Treloar ήταν ο πρώην πρέσβης της Αυστραλίας στην Αθήνα, Hugh Gilchrist, στο βιβλίο του Australians and Greeks Volume II: The Middle Years το 1997. Από το βιβλίο του, έμαθα και εγώ για το ανεκτίμητο έργο του Treloar με τους επιζώντες της Γενοκτονίας των Ελλήνων.
Έρευνα
Στη συνέχεια, ξεκίνησα το ερευνητικό μου έργο. Παρουσίασα για πρώτη φορά ομιλία για τον Treloar το 2009, στην Αδελαΐδα, στα πλαίσια των προσπαθειών για την αναγνώριση της γενοκτονίας από το πολιτειακό κοινοβούλιο.
Δίπλα στον νεότερο γιο του George Devine Treloar, καθηγητή David, παρουσιάσαμε διαλέξεις για το έργο του αρμοστή της Κοινωνίας των Εθνών για τους πρόσφυγες στην βορειοανατολική Ελλάδα το 1922–1924, σε Σίδνεϊ και Μελβούρνη τον Ιούνιο του 2010. Τον Ιούλιο του 2010 επίσης δημοσίευσα μελέτη για την σχέση του Ballarat με τον ελληνισμό στην εφημερίδα Ο Κόσμος, μελέτη η οποία αναδημοσιεύθηκε και στην τοπική εφημερίδα της κωμοπόλεως.
Από το 2009 συνέχεια παρουσιάζω μελέτες μου για την παρουσία και την κληρονομιά του George Devine Treloar στον ελλαδικό χώρο. Από τότε ξεκίνησε η ιδέα ανέγερσης μνημείου προς τιμή του. Από την αρχή δήλωσα την αντίθεσή μου σε μνημείο πολυέξοδο και πελώριο. Προτίμησή μου ήταν, και παραμένει, οι περιορισμένες τις ομογένειας να διατίθενται για υποτροφίες για επιστημονικές έρευνες, για εκδόσεις και σε επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες. Από τότε, δίπλα στα αδέλφια David και John Treloar, επεξεργαζόμαστε το υλικό που τους άφησε ο πατέρας τους για την έκδοση βιβλίου-αφιερώματος στον George Devine Treloar και στου επιζώντες της γενοκτονίας τους οποίους βοήθησε να ορθοποδήσουν. Στόχος μας είναι ο τόμος να βγει το 2019.
Μνημεία
Τον Οκτώβριο του 2015, η Ποντιακή Κοινότητα Μελβούρνης, η Αδελφότητα Ποντίων Παναγία Σουμελά Μελβούρνης, και ο Λαογραφικός Σύλλογος “Ακρίτες του Πόντου” ένωσαν τις δυνάμεις τους στα εγκαίνια μνημείου στο σχολείο του George Devine Treloar, το St Patrick’s College Ballarat. Το μνημείο αποτελείται από μία πλάκα-αφιέρωση, ένας λίθος και ένα ελαιόδεντρο. Από το 2016, οι ίδιοι φορείς ξεκίνησαν ετήσιο αριστείο για μαθητή του St Patrick’s College Ballarat ο οποίος έχει προσφέρει στην ευρύτερη κοινωνία. Έτσι, κάθε χρόνο τιμάται με ουσιαστικό τρόπο η μνήμη του George Devine Treloar εκεί από όπου ξεκίνησε η σταδιοδρομία του.
Εύχομαι κάθε επιτυχία στους υπεύθυνους του νέου αγάλματος προς τιμή του George Devine Treloar. Ο άνθρωπος αυτός αξίζει να τιμάται παντού και πάντοτε. Οφείλουμε όμως να αναγνωρίζουμε επίσης τους ουσιαστικούς πρωτοπόρους της προσπάθειας ανάδειξης του έργου του George Devine Treloar και των συνεργατών του υπέρ των επιζώντων της Γενοκτονίας των Ελλήνων: οι David και John Treloar, ο Hugh Gilchrist και ο γραφών».
