Η βάπτιση ή τα φωτίσια, όπως λέγονταν στον Πόντο, ήταν ένα από τα σημαντικότερα –αν όχι το σημαντικότερο–, Μυστήρια της Εκκλησίας. Γίνονταν πάντα την Κυριακή και το πρώτο παιδί το βάπτιζε πάντα αυτός που στεφάνωσε τους γονείς του.
Για σαράντα ημέρες η λεχώνα δεν έβγαινε από το σπίτι και οι συγγενείς και οι φίλοι της την φρόντιζαν πηγαίνοντάς της φούστουρο, γάλα, τσιριχτά με αυγό, πρωτόγαλα, γαλόσουπα κά, τα λεγόμενα παραμόνια. Πρόσεχε, δε, να μην περάσει έξω από το σπίτι της κηδεία, γαμήλια πομπή ή κάποιο ζώο για σφαγή διότι υπήρχε η πρόληψη πως θα είχε αρνητικές επιπτώσεις και σε αυτήν αλλά και στο νεογνό, γιαυτό και αν γίνονταν κάτι τέτοιο σήκωναν ψηλά το νεογνό αλλά και τη λεχώνα.
Συνήθως τα παιδιά βαπτίζονταν μέσα στο σαρανταήμερο. Αν ήταν αγοράκι το πρώτο παιδί, έδιναν το όνομα του παππού ή αν ήταν κοριτσάκι, το όνομα της γιαγιάς. Το όνομα του δεύτερου παιδιού και των υπόλοιπων παιδιών, το έδινε ο νονός (δεξάμενος) ή η νονά (δεξαμέντσα). Αν μέσα στην οικογένεια είχαν πεθάνει παιδιά, τότε χαρίζονταν τα ονόματα Ευστάθιος και Ναζή.
Η βάπτιση γίνονταν πάντα στην εκκλησία, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και μέσα σε σπίτι. Μόλις έπερνε ο δεξάμενος το παιδί στην αγκαλιά του, οι παριστάμενοι φώναζαν «άξιος», «όπως έβαλες τ’ ελάδ’ να βάλτς και το στεφάν’» και άλλες ευχές και ακολουθούσε γλέντι.
Τα πρώτα δώρα του δεξάμενου στο νεοβάπτιστο ήταν συνήθως ένας σταυρός, τα πρώτα του ρούχα και διάφορα άλλα. Αν ήταν ευκατάστατος, στο μέλλον φρόντισε και για την μόρφωση παιδιού.
Ο δεξάμενος ήταν ένα πρόσωπο σεβαστό για την οικογένεια και τους συγγενείς τού παιδιού που βάπτιζε. Μια εβομάδα μετά από το γεγονός, οι γονείς, τον τιμούσαν με την οικογένειά του, παραθέτοντας τους τραπέζι.
